تاریخ نظریه: 1398/12/24
شماره نظریه: 7/98/1409
شماره پرونده: ح 9041-721-89
استعلام:
آیا طرح دعوی اثبات جعلیت سند (عادی یا رسمی) به تنهایی به عنوان یک خواسته مستقل قابلیت طرح دارد؟
نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه:
دعوای اثبات جعلیت سند عادی یا رسمی به عنوان یک خواسته مستقل قابل طرح است و دادگاه باید مطابق مقررات قانونی به آن رسیدگی کند؛ چون اولاً، جعل سند اعم از عادی یا رسمی موجب تضییع حقوق شخصی می‌شود که سند علیه او قابل استناد است و تضییع حقوق با توجه به اصل 34 قانون اساسی به ذی‌نفع امکان طرح دعوا علیه متصرف سند مجعول را می‌دهد. ثانیاً، مقررات مواد 219 الی 228 قانون آیین دادرسی دادگاه‌های عمومی و انقلاب در امور مدنی ناظر بر فرضی است که سندی علیه کسی در جریان دادرسی ارائه شده و او نسبت به آن ادعای جعلیت می‌کند؛ اما مقررات مزبور مانع طرح دعوای جعلیت سند به طور مستقل نیستند و کسی که سند علیه او جعل شده همانطور که می‌تواند علیه جاعل شکایت کیفری کند، می‌تواند به طرفیت متصرف سند مجعول دعوای جعلیت را مطرح کند. ثالثاً، عدم پذیرش چنین دعوایی زمینه استفاده از سند را برای دارنده و ایجاد دعاوی متعدد درآینده فراهم می‌کند.