تاریخ نظریه: 1398/08/12
شماره نظریه: 7/98/993
شماره پرونده: 98-3/1-993 ح
استعلام:
در پرونده اجرایی محکوم‌علیه مالک یک واحد آپارتمان 90 متری می‌باشد که جهت فرار از دین سند آپارتمان را به فرد ثالثی انتقال رسمی داده است با شکایت کیفری در نهایت سند مالکیت آپارتمان به نام محکوم علیه اعاده و انتقال رسمی می‌یابد با توجه به اینکه این عمل انتقال مالکیت جدید بوده آیا آپارتمان اعاده شده جزء مستثنیات دین تلقی می‌گردد یا خیر؟
نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه:
اولا، چنان چه انتقال مال واقعاً شرایط مستثنیات دین را داشته باشد، مشمول ماده 21 قانون نحوه اجرای محکومیت های مالی مصوب 1394 نیست؛ زیرا مستثنیات دین اصولاً قابل توقیف در قبال محکوم به نمی‌باشد تا محکوم علیه به قصد فرار از ادای دین اقدام به انتقال آن به دیگری نماید؛ اما اگر مال شرایط مستثنیات دین را نداشته باشد، موضوع می‌تواند مشمول ماده یاد شده باشد.
ثانیا، با عنایت به بند «الف» ماده 24 قانون نحوه اجرای محکومیت های مالی مصوب 1394 و تبصره یک آن، منزل مسکونی که در حد نیاز و شأن عرفی محکوم علیه در حالت اعسار وی می‌باشد، جزو مستثنیات دین است. در فرض سوال تشخیص مستثنیات دین بودن آپارتمان متعلق به محکوم علیه حسب شرایط بر اساس خصوصیات زمانی، مکانی، وضعیت اعاشه، تأهل و عائله‌مندی و... محکوم علیه تعیین می‌شود و باید از سوی مرجع قضایی ذی ربط احراز شود.