صورتجلسه نشست قضایی
تاریخ برگزاری: 1399/07/01
برگزار شده توسط: استان گلستان/ شهر گرگان
موضوع
ماده 106 قانون مجازات اسلامی در باب مرور زمان
پرسش
حکم مندرج در ماده 106 قانون مجازات اسلامی مبنی بر سقوط حق شکایت کیفری شاکی در صورت عدم طرح شکایت در جرایم تعزیری قابل گذشت ظرف مدت یک سال از تاریخ اطلاع از وقوع جرم آیا شامل جرایم مستمر مانند تصرف عدوانی، ممانعت از حق یا مزاحمت ملکی نیز می‌شود یا خیر؟
نظر هیئت عالی
در جرائم مستمر صرفاً در صورت قطع استمرار مرور زمان از تاریخ انقطاع آن شروع می‌شود والا هیچگاه مشمول مرور زمان نمی‌شود.
نظر اکثریت
مرور زمان طرح شکایت مصرح در ماده 106 قانون مجازات اسلامی شامل جرائم مستمر نیز می‌شود زیرا اولاً قانونگذار در متن ماده یا مواد دیگری جرائم مستمر را استثناء نکرده است و اصل تفسیر قوانین به نفع متهم چنین اقتضایی را نیز دارد و یکی از اهداف تدوین مرور زمان جلوگیری و یا کاهش ورودی پرونده ها به مراجع قضائی است مضافاً اینکه، بزه مشمول این ماده از جرائم قابل گذشت است و شاکی از تاریخ اطلاع، یک سال مهلت داشته که طرح شکایت نماید و بدیهی است در بزه موضوع سوال (تصرف عدوانی) صدور قرار موقوفی به جهت مرور زمان مانع از طرح دعوی حقوقی نمی‌باشد. ثانیاً: در مرور زمان تعقیب نیز هیچ قیدی در خصوص استثناء بودن جرائم مستمر وجود ندارد که این امر بر استحکام نظریه فوق می‌افزاید. ثالثاً: رای وحدت رویه 659 - 7 / 3 / 81 با توجه به اینکه قبل از تصویب قانون مجازات اسلامی سال 92 می‌باشد در این خصوص قابلیت استناد را ندارد. زیرا در آن زمان اساساً برای قانونگذار مرور زمان طرح شکایت شناخته نشده بود و مقنن با تصویب ماده 106 قانون مجازات اسلامی آخرین اراده خود را بیان نمود.
نظر اقلیت
از تقسیم بندی جرائم به آنی و مستمر، جرم مستمر از جمله جرائمی است که در هر لحظه از زمان استمرار دارد و هیچگاه این مهلت یک ساله به پایان نمی رسد و مبنا، استدلال مصرح در رای وحدت رویه شماره 659 - 7 / 3 / 81 مبنی بر اینکه جرائم مستمر مشمول مرور زمان نمی‌شود همچنان باقی است. بنابراین جرائم مستمر از موضوع این ماده خارج بوده و شاکی هر زمان می‌تواند اقدام به طرح شکایت نماید. مضافاً اینکه نظریه شماره 1136 / 92 / 7 مورخه 16 / 6 / 92 و نظریه شماره 933 / 93 / 7 مورخ 20 / 3 / 93 اداره حقوقی قوه قضائیه نیز موید همین امر می‌باشد.