تاریخ نظریه: 1402/04/13
شماره نظریه: 7/1402/239
شماره پرونده: 1402-69-239ع
استعلام:
1- با توجه به رای وحدت رویه شماره 720 مورخ 1390/3/3 هیات عمومی دیوان عالی کشور، آیا سازمان تامین اجتماعی می‌تواند به جهت عدم تایید اشتغال کارگر در کمیته‌های اشتغال سازمان تامین اجتماعی از اجرای رای قطعی هیات تشخیص اداره تعاون، کار و رفاه اجتماعی استنکاف نماید؟
2- آیا سازمان تامین اجتماعی می‌تواند به عنوان معترض ثالث به این آراء اعتراض کند؟ در صورت مثبت بودن پاسخ، نحوه رسیدگی به این اعتراض چگونه است؟
نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه:
1- اولا،ً آرای متعدد هیات عمومی دیوان عدالت اداری؛ از جمله رای وحدت رویه شماره 853 مورخ 1387/12/11 و آرای شماره 30 و 29 مورخ 1386/1/26 آن مرجع که به صراحت سازمان تامین اجتماعی را ملزم به تبعیت از آرای قطعی صادره از سوی مراجع حل اختلاف کار در خصوص الزام کارفرما به پرداخت حق بیمه کارگر و ابطال بند «ج» بخشنامه شماره 17 جدید درآمد سازمان تامین اجتماعی مبنی بر خودداری از اجرای این آراء نموده است، بیانگر صلاحیت مراجع حل اختلاف کار در رسیدگی به دعاوی کارگر و کارفرما در خصوص حقوق بیمه‌ای کارگر و الزام قانونی سازمان تامین اجتماعی در اعتبار دادن به این آراء و اجرای آنها است.
ثانیاً، رای وحدت رویه شماره 720 مورخ 1390/3/3 هیات عمومی دیوان عالی کشور، مربوط به مراجع حل اختلاف کار و صلاحیت این مراجع یا عدم صلاحیت آنها در رسیدگی به اختلافات کارگر و کارفرما در خصوص پرداخت یا عدم پرداخت حق بیمه ایام اشتغال کارگر و اجرا یا عدم اجرای تکالیف کارفرما در این خصوص نمی‌باشد و صرفاً ناظر بر عدم صلاحیت دادگا‌ه‌ها در رسیدگی به اختلافات کارگران و کارفرمایان در خصوص الزامات بیمه‌ای است و این‌که سازمان تامین اجتماعی در این خصوص صالح شناخته شده است، نافی صلاحیت عام مراجع حل اختلاف کار در رسیدگی به اختلافات کارگران و کارفرمایان ناشی از اجرای قانون کار موضوع ماده 148 قانون کار مصوب 1369 نمی‌باشد.
2- اعتراض ثالث موضوع مواد 417 به بعد قانون آیین دادرسی دادگاه‌های عمومی و انقلاب در امور مدنی مصوب 1379، مختص به آراء صادره از دادگاه‌های دادگستری است که به دعاوی ترافعی رسیدگی می‌کنند و قابل تسری به تصمیمات و آراء مراجع شبه‌قضایی نیست.