استفاده زوجه از حق حبس بعد از تقسیط مَهر

صورتجلسه نشست قضایی
تاریخ برگزاری: 1390/11/10
برگزار شده توسط: استان مرکزی/ شهر خمین

موضوع

استفاده زوجه از حق حبس بعد از تقسیط مَهر

پرسش

با عنایت و بررسی {رأی وحدت رویه 708 - 22/5/87} و {نظریه اداره حقوقی 886/7 - 4/2/82} آیا زوجه بعد از تقسیط مَهر از سوی دادگاه یا توافق با زوج جهت تقسیط مَهر و صدور گزارش اصلاحی می‌تواند از حق حبس استفاده کند؟

نظر هیئت عالی

با توجه به ماده 1085 قانون مدنی و رأی وحدت رویه شماره 708 مورخ 1387/5/22 هیأت عمومی دیوان‌عالی کشور اولاً؛ نسبت به وضعیتی که مَهر حال و حکم به تقسیط از ناحیه مرجع قضایی در جریان دادرسی و یا با طرح دعوای اعسار صادر می‌شود، این امر نافی حق حبس زوجه نیست. ثانیاً؛ در وضعیتی که زوجه با زوج توافق می‌کند که مَهر را به اقساط دریافت کند، مفهوم آن این است که مَهر از «حال» به «موجل» تبدیل شده و لذا شرط موجود در ماده 1085 قانون مذکور را از دست می‌دهد و به این ترتیب حق حبس زوجه منتفی خواهد بود. در نتیجه نظرهای ابرازی در نشست قضایی خمین تا حدی که با این نظر موافق است تأیید می‌شود.

نظر اکثریت

در قسمت دوم سوال، با عنایت به این‌که پس از توافق زوجین بر تقسیط مَهر و صدور گزارش اصلاحی، مَهر از حال بودن خارج و به موجل تبدیل می‌شود پس از پرداخت اولین قسط، زوجه نمی‌تواند از حق حبس استفاده کند؛ زیرا همچنان که در ماده 1085 قانون مدنی آمده است یکی از شرایط استفاده از حق مزبور حال بودن مَهر است. نظریه شماره 886/7 - 4/12/82 اداره کل امور حقوقی قوه قضاییه نیز موید این معنی است.

نظر اقلیت

در قسمت دوم سوال، پس از توافق زوجین بر تقسیط مَهر و صدور گزارش اصلاحی نیز زوجه می‌تواند از حق حبس استفاده کند؛ زیرا توافق بر تقسیط، مَهر را از حال بودن (در صورتی‌که حال بوده است) خارج نمی‌کند و رأی وحدت رویه موصوف شامل این قسمت نیز می‌شود.

اتفاق نظر:
در خصوص قسمت اول سوال، با توجه به مفاد رأی وحدت رویه شماره 708 - 22/5/87 زوجه بعد از تقسیط مَهر نیز می‌تواند از حق حبس استفاده کند.