تاریخ نظریه: 1401/11/23
شماره نظریه: 7/1401/1185
شماره پرونده: 1401-113-1185 ک
استعلام:
در پرونده‌ای شخصی بابت ارتکاب بزه تصرف عدوانی به صورت قطعی محکوم به جزای نقدی و رفع تصرف نسبت به پلاک ثبتی موضوع پرونده شده است (فرضاً ملک در رامسر واقع است). بابت همین پلاک ثبتی شکایتی در یکی از محاکم کیفری در استان دیگر (فرضاً تهران) در حال رسیدگی است (با موضوع فروش مال غیر و کلاهبرداری). آیا دادگاهی که در حال رسیدگی به پرونده دوم است، پیش از صدور حکم قطعی می‌تواند دستور توقف اجرای حکم قطعی کیفری را صادر نماید؟ در صورت مثبت بودن پاسخ، استناد قانونی و استدلال آن را نیز بیان فرمایید.
نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه:
اولاً، حکم قطعی و لازم‌الاجرای دادگاه مادام که به طرق قانونی نقض نشده است، باید به موقع اجرا گذاشته شود و اجرای احکام وظیفه‌ای جز اجرای حکم صادره ندارد.
ثانیاً، مستفاد از مواد 494، 501 و صدر ماده 13 قانون آیین دادرسی کیفری مصوب 1392 این است که اصل بر «لازم‌الاجرا بودن آرای قطعی» است و «تعویق و توقف اجرای احکام لازم‌الاجرا» امری استثنایی و محدود به مواردی است که قانونگذار مشخص می‌کند (نظیر مواد 478، 503، 504، 522، تبصره 2 ماده 406) و تشخیص مصداق بر عهده مرجع قضایی است.