صورتجلسه نشست قضایی
تاریخ برگزاری: 1400/12/12
برگزار شده توسط: استان کرمان/ شهر ماهان
موضوع
وضعیت مهریه و نکاح موقت در فرض مجهول یا ملک غیر بودن مهریه یا مالیت نداشتن آن-هماهنگ استانی 10 از 10
پرسش
چنانچه در نکاح موقت مدت معلوم و مهریه نیز تعیین گردد وضعیت مهریه و نکاح در فروض زیر چگونه است مهریه مجهول بوده یا مالیت نداشته است و مهریه ملک غیر باشد؟
نظر هیات عالی
در هر دو فرض نکاح باطل است. زیرا به موجب ماده 1095 قانون مدنی در نکاح منقطع عدم مهر در عقد موجب بطلان است اعم از اینکه مهر تعیین نشده باشد یا مهر باطلی تعیین شده باشد و ماده 1100 قانون مذکور انصراف به عقد دائم دارد. منابع فقهی زیر موید این نظر هستند: مساله 5 تحریر الوسیله القول فی النکاح المنقطع: یشترط فی النکاح المنقطع ذکر المهر فلو اخل به بطل.
جواهر جلد 30 صفحه 162 دار احیاء التراث العربی (بیروت) 1362: (و اما المهر فهو شرط فی المتعه خاصه و یبطل بفواته العقد) بلا خلاف.... یعلم الوجه فی الفرق بین الدائم الذی یراد منه النسل و نحوه و بین المتعه المراد منها الانتفاع و الاستمتاع و نحو ذلک....(و یشترط فیه) حیث یکون عیناً (ان یکون مملوکا) للمتمتع، فلوکان غیر مملوک کالخمر و الخنزیر او لغیر العاقد لم یصح، لامتناع ان یملک البضع بمال غیره و ان رضی المالک بعد ذلک، بخلاف البیع و نحوه من عقود المعاوضات.
نظر اتفاقی
با وحدت ملاک از مواد 1095 و 1100 قانون مدنی اگر مهریه مجهول بوده یا مالیت داشته باشد، مهر المثل بایستی تعیین گردد و اگر مهر، ملک غیر باشد بایستی مثل یا قیمت مال غیر تعیین شود.