صورتجلسه نشست قضایی
تاریخ برگزاری: 1392/01/17
برگزار شده توسط: استان مازندران/ شهر گلوگاه
موضوع
توقیف و فروش ملک از طریق مزایده پس از انعقاد عقد بیع و قبل از تنظیم سند رسمی
پرسش
(الف) یک قطعه زمین را از (ب) خریداری کرده و دو ماه بعد دادخواست الزام (ب) به تنظیم سند رسمی را تقدیم دادگاه می‌کند. حدود یک ماه پس از انعقاد عقد بیع و قبل از تنظیم سند رسمی، طلبکاران (ب) این زمین را از طریق واحد اجرای احکام توقیف و تقاضای فروش ملک را از طریق مزایده می‌کنند. اگر شما قاضی رسیدگی‌کننده به پرونده باشید در مورد دادخواست تقدیمی (الف) مبنی بر الزام به تنظیم سند رسمی چه تصمیمی اتخاذ می‌کنید؟
نظر هیئت عالی
نشست قضایی (1) مدنی: به هر تقدیر خریدار که دارای سند عادی مبایعه‌نامه است باید در پرونده اجرایی، اعتراض ثالث اقامه و ادله اثبات ادعای خود را با استناد به پرونده‌ای که متضمن دعوای الزام به تنظیم سند است طرح نماید در این‌صورت دادگاه در صورت احراز تقدم تاریخ مبایعه ضمن ابطال و الغای عملیات اجرایی نسبت به ملک موضوع معامله مقدم، رأی بر الزام فروشنده صادر خواهد نمود.
نظر اکثریت
به نظر می‌رسد که (الف) باید بدواً به عنوان ثالث نسبت به عملیات اجرایی اعتراض کند و تقاضای ابطال عملیات اجرایی را نماید و پس از صدور حکم ابطال، تقاضای الزام (ب) به تنظیم سند رسمی را نماید. بنابراین، دعوی (الف) در موقعیت فعلی قابلیت استماع ندارد و باید قرار عدم استماع دعوی به استناد ماده 2 قانون آیین دادرسی مدنی صادر شود.
نظر اقلیت
نظر به این‌که به استناد ماده 362 قانون مدنی یکی از آثار عقد بیع صحیح این است که به مجرد عقد بیع مشتری مالک مبیع و بایع مالک ثمن از تاریخ عقد می‌شوند و نظر به این‌که یک ماه قبل از توقیف ملک به‌وسیله طلبکاران (ب)، عقد بیع فی‌مابین (الف) و (ب) محقق شده است، بنابراین ملکی را که طلبکاران (ب) توقیف کرده‌اند متعلق (الف) است و دادگاه با احراز این موضوع ضمن الزام (ب) به تنظیم سند رسمی حکم بر ابطال اجراییه نیز صادر می‌نماید.