صورتجلسه نشست قضایی
تاریخ برگزاری: 1399/05/01
برگزار شده توسط: استان فارس/ شهر شیراز
موضوع
امکان ایجاد تهاتر در وجه التزام قراردادی در عقد اجاره
پرسش
آیا پس از انقضای عقد اجاره، در صورت تاخیر موجر و مستاجر در استرداد ودیعه و تخلیه ملک، امکان ایجاد تهاتر در وجه التزام قراردادی وجود دارد؟
نظر هیات عالی
چنانچه وجه التزام تعیین شده، بابت تخلف از تخلیه مورد اجاره باشد، در صورت اثبات استحقاق موجر به دریافت آن، بین طلب موجر از این بابت و طلب مستاجر از بابت ودیعه، تهاتر قضایی به عمل میآید و چنانچه وجه التزام پیشبینی شده صرفاً برای موجر باشد، میتواند از استرداد ودیعه به میزان وجه التزام به استناد تهاتر خودداری نماید؛ در هر حال رای وحدت رویه شماره 805 - 1399/10/16 هیات عمومی دیوان عالی کشور در تفسیر ماده 230 قانون مدنی ناظر به تعهدات پولی نیز میباشد.
نظر اکثریت
در صورت وحدت مبلغ وجه التزام قراردادی و وحدت زمان تاخیر، امکان ایجاد تهاتر وجود دارد؛ چرا که تعهد طرفینی و به تساوی است.
نظر اقلیت
با توجه به اینکه مطالبه وجه التزام قراردادی موضوع مادهی 230 قانون مدنی ناظر بر تعهدات غیر پولی میباشد و در واقع تعیین وجه التزام برای موجر مبنی بر پرداخت خسارت ناشی از تاخیر در استرداد ودیعه خلاف شرع و صراحت ماده 230 میباشد؛ بنابراین امکان تهاتر وجود ندارد. ضمن اینکه تنها مستاجر در صورت تاخیر در تخلیه، مکلف به پرداخت وجه التزام قراردادی میباشد.