تاریخ نظریه: 1402/12/02
شماره نظریه: 7/1402/561
شماره پرونده: 1402-168-561ک
استعلام:
در تبصره یک ماده 394 قانون آیین دادرسی کیفری مصوب 1392 به نحو مطلق قید شده است که هر وقت دادگاه کیفری یک قصد رسیدگی غیابی داشته باشد، باید از قبل قرار رسیدگی غیابی صادر نموده و مراتب دو بار نشر آگهی گردد. مواردی وجود دارد که متهم پرونده دارای سابقه ابلاغ می‌باشد و در سامانه ثنا ثبت نام نموده و ابلاغ و احضار الکترونیک وی ممکن می‌باشد و حتی از ابلاغ‌های صادره اطلاع نیز دارد؛ اما حاضر به شرکت در جلسات دادگاه نمی‌باشد و جلب وی نیز به جهت متواری بودن وی مقدور نیست؛ چرا که در آدرس اعلامی حضور ندارد. در این فرض نیز رسیدگی دادگاه غیابی انجام می‌شود؛ اما این نقیصه و اشکال وجود دارد که وقتی متهم مزبور با احضار از طریق سامانه ابلاغ الکترونیک در جریان موضوع قرار گرفته و ابلاغ را نیز رویت نموده است، چه لزومی به نشر آگهی وجود دارد. به نظر می‌رسد با توجه به قید «... احضار و جلب مقدور نباشد...» باید موضوع ماده 394 را در جایی اعمال نمود که به طور کلی متهم پرونده مجهول‌المکان بوده و به غیر از نام وی هیچ اطلاعاتی در دست نبوده و محل سکونت وی مجهول بوده و از بدو تحقیقات مقدماتی نیز امکان صدور ابلاغ و یا مراجعه ضابطین به محل خاصی برای جلب وی مقدور نباشد و در مواردی که متهم دارای محل سکونت مشخص و شناخته‌شده می‌باشد یا دارای ثبت ثنا می‌باشد؛ هر چند که قادر به دستگیری وی هم نباشند، موضوع از شمول ماده 394 قانون مزبور خارج و مطابق قواعد حاکم در محاکم کیفری دو که بدون حضور متهم رسیدگی و رای غیابی صادر می‌نمایند، باشد؛ چرا که در این موارد احضار متهم و اقدام به جلب نیز مقدور می‌باشد؛ هر چند به نتیجه نرسد. خواهشمند است در خصوص ابهام مزبور ارشاد فرمایید.
نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه:
مستنبط از تبصره‌های یک و دو از ماده 394 قانون آیین دادرسی کیفری مصوب 1392، آن است در مواردی که دادگاه کیفری یک در مقام رسیدگی غیابی به پرونده، قرار رسیدگی غیابی صادر می‌کند، چنانچه متهم در سامانه ثنا ثبت‌نام کرده باشد، لزومی به نشر آگهی موضوع ماده 394 قانون پیش‌گفته نیست و مطابق ماده 13 آیین‌نامه نحوه استفاده از سامانه‌های رایانه‌ای و مخابراتی مصوب 1395، ابلاغ احضاریه به متهم در سامانه ثنا کفایت می‌کند.