صورتجلسه نشست قضایی
تاریخ برگزاری: 1398/01/18
برگزار شده توسط: استان گلستان/ شهر بندر ترکمن
موضوع
پیشنهاد مجازات جایگزین حبس توسط دادستان
پرسش
چنانچه شخصی مرتکب بزه گردد آیا با وجود نوع، کیفیت، وضعیت و اوضاع و احوال مرتکب بزه، دادستان می‌تواند در صورت وجود شرایط مجازات جایگزین حبس در ضمن کیفرخواست به دادگاه پیشنهاد مجازات جایگزین حبس مرتکب را بخواهد؟ یا می‌بایست از سایر نهادهای ارفاقی که قانون گذار پیش بینی نموده است استفاده نماید؟
نظر هیئت عالی
با توجه به وحدت ملاک ماده 77 قانون مجازات اسلامی مصوب 92 و ماده 244 قانون آیین دادرسی کیفری پیشنهاد مجازات جایگزین حبس از سوی دادسرا به دادگاه فاقد منع قانونی است.
نظر اکثریت
دادستان نمی‌تواند هر چند شرایط مجازات جایگزین حبس در پرونده مهیا باشد برای مرتکب بزه در کیفرخواست پیشنهاد مجازات جایگزین حبس را به دادگاه بدهد؛ بدین توضیح که اولاً؛ وفق ماده 244 از قانون آئین دادرسی کیفری تخفیف و تشدید تامین کیفری به عهده دادگاه می‌باشد و ماده 77 از قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 قاضی اجرای احکام با توجه به وضعیت محکوم و شرایط و آثار اجرای حکم تشدید یا تخفیف با تبدیل یا توقف مجازات مورد حکم را به دادگاه پیشنهاد بدهد که همه این موارد احصا شده در قانون می‌باشد؛ در غیر مواردی که در قانون نیز پیش بینی نشده باشد، دادستان حق دادن پیشنهاد به دادگاه را ندارد. ثانیاً؛ اصل استقلال دادگاه از دادسرا می‌باشد؛ دادسرا نمی‌تواند به نوعی دخالت در امر دادگاه نماید؛ هر چند پیشنهاد باشد. ثالثاً؛ شرایط تشخیص مجازات جایگزین حبس با خود دادگاه می‌باشد، نه دادسرا؛ با توجه به محتویات کیفرخواست و محتویات پرونده و اوضاع و احوال مرتکب احراز شرایط آن با دادگاه می‌باشد؛ و اینکه در ماده 279 در شرایط کیفرخواست چنین مواردی برای دادستان پیش بینی نشده است.
نظر ابرازی
دادستان می‌تواند پیشنهاد مجازات جایگزین حبس به دادگاه را در صورت وجود شرایط آن بدهد؛ چرا که در ماده 244 از قانون آئین دادرسی کیفری مصوب 1392 و ماده 77 از قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 پیشنهادهایی از سوی دادسرا به دادگاه مطرح نموده است که می‌توان از آن موارد وحدت ملاک گرفت و از سوی دیگر صرف پیشنهاد از سوی دادسرا جنبه الزامی برای دادگاه ندارد.