جرح گواه

صورتجلسه نشست قضایی
تاریخ برگزاری: 1383/02/16
برگزار شده توسط: استان هرمزگان/ شهر بندر عباس

موضوع

جرح گواه

پرسش

در خصوص جرح گواه، قانونگذار در ماده 413 قانون آیین دارسی مدنی سابق شرایطی را مقرر کرده است، در بند (1) و (2) به قرابت نسبی و سببی با لحاظ درجه و طبقه و همچنین سمت خادم و مخدومی اشاره ای داشته و داشتن قرابت و خادم و مخدومی را از موارد جرح دانسته است. در قانون آیین دارسی مدنی مصوب 1379 قانونگذار در خصوص قرابت و سمت خادم و مخدومی ساکت است و در ماده 232 قانون آیین دارسی مدنی مصوب 1379 ذکر کرده صلاحیت گواه و موارد جرح وی برابر شرایط مندرج در امور کیفری این قانون است. در بندهای ماده 155 و مواد بعد قانون آیین دادرسی کیفری 1378 در خصوص قرابت و سمت خادم و مخدومی قانونگذار ساکت مانده است. با توجه به متن فوق چنانچه پدر و مادر یا برادر و خواهر مدعی یا مدعی علیه در مقام اثبات حق یا انکار دعوا شهادت دهند این شهادت و گواهی پذیرفته است؟

نظر هیئت عالی

در قانون آیین دادرسی مدنی سابق بر حسب * مقررات ماده 413 در خصوص جرح گواه به قرابت نسبی و سببی و خادم و مخدومی گواه توجه خاصی مبذول شده لیکن ماده مذکور بر طبق مقررات ماده 529 قانون آیین دادرسی دادگاه‌های عمومی و انقلاب از امور مدنی سال 1379 ملغی الاثر اعلام شده است. با عنایت به اینکه قوانین فعلی ملهم از مقررات شرعی است و با توجه به پایبندی گواه به مقررات شرعی و پرهیز از شهادت کذب، دیگر قرابت گواه به هر درجه که باشد موجب جرح نیست لیکن بر حسب مقررات ماده 241 قانون آیین دادرسی دادگاه های عمومی و انقلاب در امور مدنی تشخیص ارزش و تأثیر گواهی با دادگاه است که در این مورد دقت لازم مبذول خواهد شد.

نظر اتفاقی

از نظر فقهی و قانونی این مسأله اختلافی نیست و همچنین اطلاق روایات و نصوص خاصه همگی دلالت دارد که شهادت قرابت نسبی و سببی در موضوع پذیرفته است و با استناد به اصل 167 قانون اساسی که به منابع معتبر فقهی دستور رجوع داده، منعی نیست که شهادت پدر و مادر یا خواهر و برادر پذیرفته شود و از موجبات جرح نیست. ولی دادگاه باید دقت لازم را در مورد شهادت و افراد شاهد داشته باشد ولی در رابطه خادم و مخدومی اصل بر عدم پذیرش است مثلاً کارگر که برای صاحب کار اجیر است شهادتش پذیرفته نیست.