صورتجلسه نشست قضایی
تاریخ برگزاری: 1385/02/24
برگزار شده توسط: استان مازندران/
موضوع
نحوه تلقی اعراض مالک از بخشی از مالکیت خود
پرسش
تعداد زیادی از مالکین زراعی که راه عبور جهت ایاب و ذهاب کشاورزی با عرض حدوداً نیم متر داشتند بالاتفاق توافق کردند که عرض به چهار متر افزایش یابد. مالکین به عرض جدید عقب‌نشینی کرده و راه جدید عبور با عرض چهار متر سال‌ها مورد استفاده قرار گرفت. یکی از مالکین پس از سال‌ها (حدوداً پنج سال) مبادرت به تخریب و انسداد راه عبور در مایملک سابق خود کرد و در مسیر مالکیت خویش عرض راه را مجدداً به نیم متر تغییر داد و به استناد مواد 98 و 108 قانون مدنی مدعی شد که از حق انتفاع و اذن خود رجوع کرده است. در این مصداق تکلیف چیست؟ توافق شفاهی به عمل آمده فی‌مابین مالکین، اذن محسوب می‌شود یا عقد مجزایی است؟
نظر هیئت عالی
نشست قضایی (4) مدنی: مالکین اراضی زراعی برای تسهیل راه عبور و مرور توافق کرده‌اند که راه عبور نیم‌متری به راه عبور چهارمتری تبدیل شود و با خواست و رضایت خود اقدام به تعریض راه عبور کرده‌اند و عمل آنها نوعی قرارداد است که با مقررات قانونی منافاتی نداشته و توافق‌کنندگان به تعریض کوچه ملزم به اطاعت از آن هستند. با توجه به مراتب مرقوم و این که توافق حاصله را نمی‌توان اذن تلقی کرد، عمل زارع مورد اشاره که برخلاف توافق به عمل آمده راه عبور چهار متری را در جوار ملک خود به نیم متر کاهش داده و برای عابرین ایجاد مزاحمت کرده است. تحت این عنوان می‌توان از مرجع قضایی تقاضای رفع مزاحمت نمود.
نظر اتفاقی
توافق شفاهی به عمل آمده نوعی عقد و قرارداد و توافق است که به موجب آن مالکین از بخشی از مالکیت خویش اعراض نموده و آن مکان را به عنوان راه عبوری عمومی تلقی کرده‌اند و مقید به زمان خاصی هم نشده‌اند و اذن محسوب نمی‌شود تا احد از مالکین بتواند از آن رجوع کند.