صورتجلسه نشست قضایی
تاریخ برگزاری: 1390/02/04
برگزار شده توسط: استان کرمان/ شهر کرمان
موضوع
بررسی اعتبار گواهی انحصار وراثت با میزان ارزش معین برای تقسیم اموال دارای ارزش ریالی بالاتر
پرسش
آیا گواهی انحصار وراثت با ارزش تا سی میلیون ریال در پرونده تقسیم ترکه در مورد اموال با ارزش بیشتر، قابل استناد است؟
نظر هیئت عالی
نشست قضایی (1) مدنی: هر چند که گواهی انحصار وراثت، موید فوت شخص و تعداد وراث و مشخصات آنان و سهام قانونی هر یک است؛ ولیکن با لحاظ مقررات ماده 364 قانون امور حسبی و تشریفات قانونی رسیدگی برای هر یک از دو نوع گواهی انحصار وراثت و رعایت حقوق اشخاص ثالث در باب اعتراض به درخواست گواهی انحصار وراثت که بر اثر انتشار آگهی قانونی ایجاد می‌شود، به نظر می‌رسد گواهی انحصار وراثت تا میزان سی میلیون ریال برای معاملاتی که ارزش واقعی آن بیش از سی میلیون ریال باشد، قابل استفاده و دارای اعتبار نیست. با این ترتیب نظریه اکثریت در این قسمت صائب تشخیص و تأیید می‌شود.
نظر اکثریت
تشریفات درخواست و صدور گواهی انحصار وراثت از مقررات آمره است و برای حفظ حقوق افراد ذی‌نفع و تضمین وصول مالیات برای هریک از دوگونه گواهی، شرایط ویژه‌ای تعیین کرده است. بنابراین، گواهی محدود به سی میلیون ریال که تشریفات کمتری در صدور آن رعایت می‌شود، دارای اعتبار محدودی است و نمی‌تواند برای تقسیم اموال بیشتر مورد استناد قرار گیرد.
نظر اقلیت
ضمانت اجرای وصول مالیات در زمان انتقال اسناد ترکه در قانون پیش‌بینی و افراد ذی‌نفع هم هر زمان می‌توانند اعتراض کنند. گواهی انحصار وراثت هم صرفاً از جهت تعیین تعداد وارث و سهام هر یک مورد استناد قرار می‌گیرد. بنابراین، استناد به این‌گونه گواهی برای تقسیم ماترک بدون رعایت محدوده ریالی آن بلامانع است.