صورتجلسه نشست قضایی
تاریخ برگزاری: 1398/05/02
برگزار شده توسط: استان فارس/ شهر مرودشت
موضوع
هزینه دادرسی در دعاوی مطالبه دیه
پرسش
در دعاوی حقوقی مطالبه دیه، آیا هزینه‌های دادرسی بایستی بر مبنای تقویم خواهان اخذ شود یا بر اساس مبلغ ریالی دیه در زمان تقدیم دادخواست؟
نظر هیئت عالی
با توجه به این‌که ارزش ریالی دیه سالانه تعیین می‌شود؛ لذا خواهان می‌تواند موقع تقدیم دادخواست به‌طور علی‌الحساب بهای خواسته را به مبلغی تقویم و پس از مشخص شدن مقدار ریالی آن با انجام کارشناسی و مشخص شدن بهای واقعی خواسته، در ثانی نسبت به پرداخت هزینه دادرسی اقدام نماید؛ بنابراین در مواردی که تعیین قیمت آن در زمان تقدیم دادخواست مقدور نباشد بر مبنای بند 14 ماده 3 قانون وصول برخی از درآمدهای دولت در موارد معین عمل خواهد شد و از لحاظ تعیین مرجع صالح الزاماً باید مبلغ مشخصی به عنوان تقویم در دادخواست درج شود.
نظر اکثریت
در دعاوی حقوقی مطالبه دیه، مبنای اخذ هزینه دادرسی همان تقویم خواهان است چراکه حسب ماده 448 قانون مجازات اسلامی، دیه مال معین است و اولاً و بالذات وجه نقد نیست و از باب سهولت در استیفاء به وجه نقد تقویم شده است. از طرفی حسب ماده 62 قانون آئین دادرسی مدنی، در دعاوی راجع به اموال، بهای خواسته مبلغی است که خواهان در دادخواست معین کرده است.
نظر اقلیت
در دعوای حقوقی مطالبه دیه، بایستی مبلغ ریالی میزان دیه خواسته شده در زمان تقدیم دادخواست مشخص و هزینه دادرسی بر اساس آن وصول شود؛ چراکه رئیس قوه قضائیه در ابتدای هر سال مبلغی را بابت دیه کامل یک مرد مسلمان تعیین می‌نماید و این مبلغ تعیین شده بر اساس حکم حکومتی است. لذا دیه در وجه نقد متعین شده است و خواهان نیز معادل ارزش ریالی دیه را می‌خواهد.