صورتجلسه نشست قضایی
تاریخ برگزاری: 1389/05/05
برگزار شده توسط: استان مازندران/ شهر ساری
موضوع
سوگند مدیرعامل شرکت در دعوای بر میت
پرسش
آیا شخص حقوقی مثل مدیرعامل شرکت در دعوای بر میت میتواند سوگند بخورد؟
نظر هیئت عالی
نشست قضایی (1) مدنی: با توجه به اطلاق و عموم تبصره 2 ماده 35 قانون آیین دادرسی دادگاههای عمومی و انقلاب در امور مدنی مصوب 1379 «سوگند، شهادت، اقرار، لعان و ایلاء قابل توکیل نمیباشند» و از آنجایی که سوگند به طور کلی از اموری است که ارتباط مستقیم با شخصیت، اعتقاد و ایمان شخص داشته و بر اساس ملاک و مستفاد از مواد 1325، 1326 و 1327 قانون مدنی، قائم به شخص است، از این رو مدیرعامل که به نمایندگی از شخصیت حقوقی اقدام مینماید نمیتواند قسم یاد نماید. همانگونه که در ماده 1330 قانون مدنی پیشبینی شده، تقاضای قسم قابل توکیل است لیکن قسم یاد کردن قابل توکیل نیست. بنابراین، نظر اقلیت (گروه اول) که متضمن این معناست تأیید میشود.
نظر اکثریت
در قانون مدنی و قانون آیین دادرسی دادگاههای عمومی و انقلاب در امور مدنی که بحث سوگند را در دعوای بر میت آورده، فرقی بین اشخاص حقیقی و حقوقی قائل نشده است چون مدیرعامل نماینده شخص حقوقی است و امورات اشخاص حقوقی توسط اشخاص حقیقی صورت و انجام می-پذیرد. بنابراین، مدیرعامل باید بر بقای دین میت سوگند یاد کند وگرنه دعوای وی ساقط خواهد شد. ضمن اینکه در ماده 1335 قانون مدنی سابق، اشخاص حقوقی از ادای سوگند استثنا شده بودند که این استثنا حذف شد و حذف آن میتواند دلیل بر صحت استدلال فوق باشد. از طرفی استثنا کردن مدیرعامل از ادای سوگند نیاز به نص صریح قانونی دارد.
نظر اقلیت
گروه اول: قسم بحثی شخصی در وحی و نفسانی است و قابل توکیل و اعطای نمایندگی نیست و وکیل نمیتواند به جای اصیل سوگند یاد کند. چون مدیرعامل در واقع نماینده شخصیت حقوقی است پس به نمایندگی حق ادای سوگند را ندارد و مدعی که باید سوگند یاد کند منصرف به مدعی خصوصی شخص حقیقی است.
گروه دوم: باید بین اشخاص حقوقی حقوق عمومی و اشخاص حقوقی حقوق خصوصی تفاوت قائل شد و اشخاص حقوقی از باب اعمال حاکمیت نباید سوگند یاد کنند ولی در اشخاص حقوقی حقوق خصوصی مدیرعامل باید سوگند یاد کند.