جبران خسارت ناشی از بازداشت منجر به صدور قرار منع تعقیب یا حکم برائت

صورتجلسه نشست قضایی
تاریخ برگزاری: 1400/05/24
برگزار شده توسط: استان فارس/ شهر مهر

موضوع

جبران خسارت ناشی از بازداشت منجر به صدور قرار منع تعقیب یا حکم برائت

پرسش

با توجه به ماده 255 تا 261 قانون آیین دادرسی کیفری که ذیل قرارهای تامین کیفری آمده است و در خصوص جبران خسارت ناشی از بازداشت؛ فردی است که نسبت به آن قرار منع تعقیب یا حکم برائت صادر شده است؛ حال سوال این است اگر فرد محکوم گردد و به هر علت مثلاً اعاده دادرسی از طریق اعمال ماده 477 آیین دادرسی کیفری حکم برائت نسبت به وی صادر شود مشمول این مواد می‌گردد؟

نظر هیات عالی

اطلاق حکم برائت مذکور در ماده 255 قانون آیین دادرسی کیفری مصوب 1392 شامل فرض پرسش نیز می‌گردد و مفاد اصل 171 قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران نیز موید این نظر است. بنابراین نظریه اقلیت قضات محترم دادگستری شهرستان مهر درنتیجه مورد تائید است.

نظر اکثریت

به نظر می‌رسد با توجه به اینکه از واژه بازداشت استفاده شده و در ذیل قرارهای تامین کیفری که در مرحله تحقیقات مقدماتی بوده بیان شده است، فقط مشمول فرد متهم به ارتکاب جرم است که به هر دلیل یا به دلیل عجز از معرفی کفیل یا وثیقه‌گذار است یا از ابتدا برای ایشان قرار بازداشت موقت صادر شده است و در سایر موارد که فرد محکوم شده و مثلاً از طریق اعمال ماده 477 آیین دادرسی کیفری حکم به برائت وی صادر می‌شود؛ طبق اصل 171 قانون اساسی یا ماده 30 قانون نظارت بر رفتار قضات می‌تواند خسارت خود را مطالبه نماید. همچنین با توجه به جمله «اشخاصی که در جریان تحقیقات مقدماتی دادرسی» فقط مشمول متهمین می‌شود.

نظر اقلیت

مشمول همه موارد ازجمله متهم یا محکوم‌علیه می‌گردد؛ چون با توجه به واژه حکم برائت و با توجه به اینکه در ماده از واژه دادرسی استفاده شده است مشمول همه موارد می‌شود و حتی اعمال ماده 477 آیین دادرسی کیفری نیز جز جریان دادرسی محسوب می‌گردد و فرد محکوم‌علیه که از هر طریق حکم برائت وی صادر شود می‌تواند طبق مواد 255 تا 261 آیین دادرسی کیفری مطالبه خسارت نماید.