صورتجلسه نشست قضایی
تاریخ برگزاری: 1400/07/01
برگزار شده توسط: استان مازندران/ شهر رامسر
موضوع
اثر رضایت شاکی در دستور معدوم نمودن سند جعلی در بزه جعل موضوع ماده 536 قانون مجازات اسلامی مصوب 1375
پرسش
شخصی به ارتکاب بزه جعل ساده موضوع ماده 536 قانون تعزیرات 1375 محکوم به جزای نقدی و معدوم نمودن سند جعلی گردیده است. در مرحله اجرای حکم و پیش از پرداحت جزای نقدی، شاکی رضایت قطعی و بدون قید و شرط خود را اعلام می‌نماید. با این وصف بیان نمایید: آیا با رضایت شاکی، معدوم نمودن سند جعلی نیز منتفی خواهد بود یا این مورد ارتباطی به رضایت شاکی ندارد و صرف‌نظر از آن بایستی اجرا گردد؟
نظر هیات عالی
همانگونه که در نظریه اکثریت آمده، رضایت شاکی صرفاً موجب موقوف‌الاجرا شدن حکم می‌گردد. نتیجتاً رضایت مذکور باعث معدوم ننمودن سند مجعول نخواهد شد.
نظر اکثریت
با توجه به اینکه دادگاه ضمن رسیدگی به پرونده جعلیت آن را به اثبات رسانده است و صرف‌نظر از مجازات تعیین شده در راستای ماده 221 قانون آیین دادرسی مدنی دستور به معدوم نمودن آن صادر نموده است؛ لذا این دستور ارتباطی به مجازات تعیین شده ندارد و می‌بایست که سند مجعول معدوم و امحاء شود. بنابراین با رضایت شاکی صرفاً مجازات موقوف می‌شود و امحاء سند جعلی فارغ از مجازات است (چراکه معدوم نمودن سند از جمله مجازات‌های بیان شده برای بزه جعل نمی‌باشد.) بلکه در ماده 221 قانون مزبور در این خصوص تعیین تکلیف شده و این تعیین تکلیف نیز ناظر به ساماندهی به اسناد مجعول و جلوگیری از استفاده آن در آینده توسط طرفین پرونده یا هر شخص دیگر می‌باشد. بنابراین در فرض سوال صرف‌نظر از رضایت شاکی و موقوفی اجرای مجازات، همچنان سند جعلی می‌بایست معدوم گردد.
نظر اقلیت
هرچند که امحاء یا معدوم نمودن سند جعلی از زمره مجازات‌های بزه جعل نمی‌باشد؛ لکن به هر کیفیت از آثار تبعی بزه جعل می‌باشد. به عبارت دیگر شاید نتوان نام مجازات بر آن بار نمود اما با این حال این دستور از آثار ارتکاب و اثبات بزه جعل می‌باشد. با رضایت شاکی در جرایم قابل گذشت، مجازات اصلی و تکمیلی و تمام آثار آن از بین خواهد رفت و بالتبع امحاء و معدوم نمودن سند جعلی نیز منتفی خواهد بود.