صورتجلسه نشست قضایی
تاریخ برگزاری: 1397/02/15
برگزار شده توسط: استان گلستان/ شهر کرد کوی
موضوع
وظیفه دادگاه جزایی در صورت تشخیص عدم صلاحیت دادسرای صادر کننده قرار
پرسش
در پرونده اعتراض به قرار منع تعقیب اگر دادگاه جزائی، دادسرای صادرکننده قرار را صالح به رسیدگی نداند آیا قرار منع تعقیب را نقض و عدم صلاحیت به مرجع صالح صادر می کند یا به دادسرا اعاده و قرار عدم صلاحیت صادر نماید؟
نظر هیئت عالی
مواردی که دادگاه در مقام رسیدگی به اعتراض شاکی نسبت به صدور قرارهای منع یا موقوفی تعقیب، موضوع مواد 270 و 274 قانون آئین دادرسی کیفری مصوب 1392 و اصلاحات و الحاقات بعدی، معتقد به صدور قرار عدم صلاحیت باشد، باید ضمن فسخ قرار معترض عنه پرونده را با صدور قرار عدم صلاحیت به مرجع قضایی صالح ارسال نماید، ضمناً اتخاذ ملاک از بند پ ماده 450 و بند 3 ماده 469 قانون یاد شده نیز می‌تواند موید این نظر باشد.
نظر اکثریت
با توجه به اینکه دادسرا در معیت دادگاه بوده و مکلف به تبعیت از دادگاه عمومی جزائی می‌باشد دادگاه عمومی جزائی قرار منع تعقیب را نقض و سپس پرونده را به دادسرا (شعبه مربوطه) اعاده تا شعبه مربوطه بر طبق نظر دادگاه قرار عدم صلاحیت به صلاحیت مرجع صالح اعلامی صادر می‌نماید. مضافاً اینکه دادگاه یک حوزه قضائی نمی تواند به دادسرای حوزه قضائی دیگر عدم صلاحیت صادر نماید که در این فرض حق اختلاف در صلاحیت از آن حوزه نادیده گرفته می‌شود.
نظر اقلیت
با توجه به اینکه نص صریح در پاسخ به سوال مطروحه وجود ندارد و از سویی در چنین مواقع به استناد ماده 317 قانون آئین دادرسی کیفری، مطابق مقررات آئین دادرسی مدنی عمل می‌شود؛ بر طبق ماده 352 این قانون و وحدت ملاک آن، هر گاه دادگاه تجدیدنظر، دادگاه بدوی را فاقد صلاحیت محلی یا ذاتی تشخیص دهد، رأی را نقض و پرونده را به مرجع صالح ارسال می دارد، حال در فرض قضیه مانحن فیه، مراجعی که خود را صالح به رسیدگی نمی دانند خودشان باید قرار عدم صلاحیت به صلاحیت مرجع صالح صادر نمایند و دادسرا را نمی توان مکلف نمود که از نظر دادگاه تبعیت نماید. اصل بر استقلال قاضی در شرع مقدس اسلام و نیز قوانین حاکم بر جمهوری اسلامی ایران است مگر در موارد مطرح قانونی که به عنوان استثناء دادسرا و یا محاکم تالی را مکلف به تبعیت از نظر دادگاه و مرجع نموده است؛ همچنین از وحدت ملاک ماده 274 قانون آئین دادرسی کیفری نیز استنباط می‌گردد که دادگاه عمومی جزائی باید قرار منع تعقیب را نقض با صدور قرار عدم صلاحیت به صلاحیت مرجع صالح ارسال نماید.