تاریخ نظریه: 1399/10/24
شماره نظریه: 7/99/1493
شماره پرونده: 99-16/10-1493 ح
استعلام:
1- در صورتی که خودرو فاقد بیمه‌نامه باشد و وسیله نقلیه با اذن مالک در اختیار راننده مسبب حادثه قرار گیرد در صورتی که به شخص ثالث خسارت بدنی وارد نشده باشد و فقط به مسبب حادثه خسارت بدنی وارد شده باشد با توجه به بند «پ» ماده 4 قانون بیمه اجباری خسارات وارد شده به شخص ثالث در اثر حوادث ناشی از وسایل نقلیه مصوب 1395/2/29 موضوع دارای وصف کیفری می‌باشد یا خیر؟
2- در صورتی که خود مالک یا وسیله نقلیه فاقد بیمه‌نامه رانندگی نماید و مسبب حادثه باشد و به شخص ثالث صدمه بدنی وارد شود با توجه به ماده فوق‌الذکر موضوع وصف کیفری دارد یا خیر؟
نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه:
1- با توجه به صدر ماده 4 قانون بیمه اجباری خسارات وارد شده به شخص ثالث در اثر حوادث ناشی از وسایل نقلیه مصوب 1395 که به «ایجاد خسارت بدنی یا مالی برای شخص ثالث» در موارد بندهای «الف»، «ب» و «پ» این ماده تصریح دارد و با لحاظ بند «پ» ماده که صرفاً به «خسارات بدنی» معطوف است، با توجه به لزوم تفسیر مضیق قوانین کیفری و با عنایت به ماده 2 قانون مجازات اسلامی مصوب 1392، در فرض سوال که به شخص ثالث (موضوع بند «ت» ماده یک قانون صدر‌الذکر) خسارت بدنی است و از شمول بند «پ» ماده 4 قانون صدر‌الذکر حارج است..
2- با توجه به قیود مندرج در بند «پ» ماده 3 قانون بیمه اجباری خسارات وارد شده به شخص ثالث در اثر حوادث ناشی ار وسایل نقلیه مصوب 1395، فرض رانندگی مالک با وسیله نقلیه فاقد بیمه‌نامه و ایراد خسارت بدنی بر ثالث، از شمول این بند خروج موضوعی دارد و حسب مورد می‌تواند مشمول ضمانت اجراهای کیفری مندرج در مواد 714 تا 719 قانون مجازات اسلامی (تعزیرات) مصوب 1375 قرار گیرد.