صورتجلسه نشست قضایی
تاریخ برگزاری: 1386/11/05
برگزار شده توسط: استان مرکزی/ شهر خمین
موضوع
تأثیر سفاهت و عقب ماندگی ذهنی در فسخ نکاح
پرسش
آیا سفاهت و عقب‌ماندگی ذهنی مشمول ماده 1128 قانون مدنی می‌شود؟ در حالی‌که زوجین چند ماهی است عقد کرده‌اند.
نظر هیئت عالی
موارد فسخ نکاح برای مرد و زن در مواد 1122 و 1123 بیان شده و نیز در ماده 1121 فقط به جنون اشاره شده است. لذا سفاهت و عقب‌ماندگی ذهنی موجب فسخ نکاح نیست و اگر در قسمت آخر ماده 1128 قانون مدنی عبارت (عقد متبانیاً بر آن منعقد شد) ناظر به شرط صفت است. با این توضیح که عقد بناً بر آن شرط، ولو در عقد تصریح نشده باشد منعقد شده است که در مانحن‌فیه مصداق ندارد.
نظر اکثریت
با توجه به این‌که ذیل ماده مذکور بیان داشته: «یا عقد متبانیاً بر آن واقع شده باشد» این مطلب دال بر این است که طرف مقابل عقد باید تمام خصوصیات یک فرد سالم را داشته باشد. اگر یکی از طرفین عیوبی داشته باشد مثل سفاهت که در زمان عقد مخفی بوده است، هر زمان که طرف دیگر متوجه شد می‌تواند فوراً تقاضای فسخ نماید.
نظر اقلیت
(البته مصداق بارز موضوع، پرونده مورد سوال می‌باشد).
ماده مذکور راجع‌به شرط ضمن عقد است و در ذیل ماده شرط را دو قسمت کرده است:
1- شرطی که در عقد تصریح شده است.
2- بنای عقد بر آن نهاده شده است. لذا چنان‌چه در عقد شرط شود یا بنای عقد بر آن نهاده شود، حق فسخ دارد. ولی اگر شرط نشده باشد، سفاهت جزو موارد فسخ نیست.