صورتجلسه نشست قضایی
تاریخ برگزاری: 1399/08/08
برگزار شده توسط: استان مازندران/ شهر ساری
موضوع
آدم ربایی در قانون کاهش مجازات حبس تعزیری
پرسش
ربایش یک دختر 8 ساله از طریق وسیله نقلیه و ایراد آسیب جسمی به مجنی‌علیه به استناد بند ب ماده یک قانون کاهش مجازات حبس تعزیری مشمول مجازات درجه 4 می‌باشد یا درجه 5؟ چرا؟
نظر هیئت عالی
نظریه اکثریت همکاران محترم که موضوع سوال را از مصادیق جرم تعزیری درجه 4 دانسته‌اند مورد تائید اعضای هیأت عالی است.
نظر اکثریت
آدم ربائی، جرمی عمدی است. بنابراین مرتکب باید قصد ربودن انسان زنده را بر خلاف میل وی داشته باشد و عنصر مادی جرم آدم ربائی یعنی عمل ربودن افراد به عنف یا تهدید یا حیله یا به هر نحو دیگر، عنصر مادی جرم آدم ربائی محسوب می‌شود. عوامل تشدید بزه آدم ربائی، عنف و تهدید می‌باشد که از عوامل مشدده شخصی است. عنف به دو صورت است: 1- واقعی: سالب قصد و اختیارات که واجد آن بوده 2- حکمی: سایر عوامل خواب، بیهوشی، مستی، صغر سن، تهدید که ربایش باعث سلب یا زوال قصد یا اختیار شده باشد. امام خمینی در تحریرالوسیله می‌فرمایند: عنف همان عدم رضایت است یعنی عنف همان کراهت است و اینکه مجنی‌علیه، میلی نداشته باشد.
ولی در خصوص اطفال از قواعد کلی حقوق مدنی استفاده می‌کنیم و اصل رضایت در کسانی که قوه تمیز ندارند، مخدوش هست و همچنین با وحدت ملاک از تبصره 2 ماده 224 قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 و نظر به اینکه برای اثبات عنف بودن جرم، آدم ربائی باید اثبات گردد و در خصوص اطفال، قانونگذار اماره دارد و نیازی به اثبات ندارد. در هر صورت همین که طفل ربوده شود با توجه به مراتب اعلام شده، عنف محسوب می‌شود و متهم به مجازات اشد درجه چهار ماده 19 قانون فوق‌الذکر محکوم می‌گردد.
نظر اقلیت
صرف اینکه طفل از مکانی به مکان دیگر انتقال داده شود دلیلی بر عنف بودن نمی‌باشد بلکه باید مصداقی بررسی شود که آیا این عمل، عنف است یا خیر. به لحاظ اینکه قانونگذار در قانون کاهش مجازات حبس تعزیری ماهیت جرم آدم ربائی موضوع ماده 621 قانون مجازات اسلامی مصوب 1375 را عوض ننموده بلکه آن را به دو قسمت تقسیم نموده است: 1- چنانچه به عنف و تهدید باشد به مجازات درجه چهار 2- در غیر اینصورت به درجه پنج محکوم خواهد شد. النهایه با عنایت به مراتب معنونه، صرف ربودن، دلیل بر عنف بودن محسوب نمی‌‌شود بلکه متهم به مجازات درجه 5 محکوم خواهد شد.