صورتجلسه نشست قضایی
تاریخ برگزاری: 1387/12/01
برگزار شده توسط: استان آذربایجان شرقی/ شهر اسکو
موضوع
انتقال رسمی منافع و حق کسب و پیشه به خریدار مزایده
پرسش
در یک پرونده اجرای احکام مدنی، محکوم‌ٌعلیهم به پرداخت محکوم‌ٌبه از ماترک مورث خویش محکوم شده‌اند. سرقفلی یک باب مغازه به عنوان ماترک معرفی و از طریق مزایده به فروش رفته است (استعلامی صورت نگرفته است). با معرفی برنده مزایده به دفتر اسناد رسمی جهت تنظیم سند انتقال مشخص گردیده که هنوز سرقفلی مغازه مذکور به نام متوفی تنظیم نشده است. با وجود اجاره‌نامه رسمی به نام متوفی و تعلق حق کسب و پیشه و تجارت مغازه به متوفی و وجود تعهد‌نامه رسمی از طرف مالک ملک مبنی بر واگذاری سرقفلی مغازه به متوفی، تکلیف چیست؟ آیا می‌توان حق کسب و پیشه و تجارت را به عنوان سرقفلی تلقی و دستور تنظیم سند را به نام برنده صادر کرد؟ آیا باید مزایده را ابطال و تجدید نمود؟
نظر هیئت عالی
نشست قضایی (1) مدنی: با وجود اجاره‌نامه رسمی محل کسب و پیشه یا تجارت و اذعان مالک بر اختصاص و تعلق سرقفلی به مستأجر متوفی و در فرض صحت جریان مزایده، چنان‌چه سند اجاره مستأجر متوفی مشمول قانون روابط موجر و مستأجر مصوب سال 1356 باشد و حق انتقال به غیر سلب نشده و یا مالک در جریان اجرا و مزایده موافقت خود را اعلام داشته باشد، انتقال رسمی منافع و حق کسب و پیشه به برنده مزایده، منع قانونی ندارد. در صورت عدم تمایل مالک به انتقال منافع و حق کسب و پیشه به برنده مزایده، به نظر می‌رسد که در صورت سلب حق انتقال به غیر دادگاه با رعایت ماده 19 قانون روابط موجر و مستأجر مصوب سال 1356، باید نسبت به نحوه انتقال منافع به غیر اظهارنظر کند. در خصوص قراردادهای مشمول قانون روابط موجر و مستأجر مصوب سال 1376، شرایط و مندرجات اجاره‌نامه مذکور حاکم بر روابط طرفین اجاره بوده، حقوق مالی مستأجر متوفی با فوت او به ورثه منتقل می‌شود؛ که از جمله آن سرقفلی است و خریدار قائم‌مقام وجه سرقفلی می‌شود.
نظر اکثریت
مزایده انجام گرفته باطل است و باید ملک مزبور دارای سند رسمی باشد. در فرض سوال صرف‌نظر از این‌که استعلام نشده است و با توجه به این‌که به نام متوفی سند رسمی (سرقفلی) وجود ندارد؛ مزایده باطل است و قابل تجدید نمی‌باشد.
نظر اقلیت
مزایده باطل نیست. ملک تحویل برنده مزایده می‌شود و پرونده به آن صورت مختومه می‌گردد؛ یعنی دستور تملیک داده می‌شود و برنده مزایده باید دادخواست الزام به تنظیم سند رسمی را مطرح کند.