تاریخ نظریه: 1396/07/02
شماره نظریه: 7/96/1517
شماره پرونده: 1106-1/186-96
استعلام:
در صورت حصول لوث و فراهم شدن موجبات اقامه قسامه در ماده 37 از قانون مجازات اسلامی مصوب 1/2/92 قید گردیده است که اگر شاکی اقامه قسامه نکند و از مطالبه قسامه از متهم نیز خودداری ورزد متهم در جنایات عمدی با تأمین مناسب و در جنایات غیرعمدی بدون تامین آزاد می‌شود لکن حق اقامه قسامه یا مطالبه آن برای شاکی باقی می ماند حال چنانچه در خصوص پرونده ای از متهم تأمین مناسب در دادسرا اخذ شده باشد و پرونده با کیفرخواست و تحت عنوان ایراد ضرب و جرح عمدی در حد لوث به دادگاه ارسال شود و شاکی از اقامه قسامه یا نکول آن به متهم خودداری نماید آیا دادگاه می‌تواند از باب قاعده الحاکم ولی المتنع موضوع قسامه را به متهم ارجاع دهد یا آنکه دادگاه باید به لحاظ عدم کفایت ادله حکم بر برائت متهم صادر کند.
نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه:
برابر ماده 320 قانون مجازات اسلامی 1392، اقامه قسامه یا مطالبه آن از متهم باید توسط صاحب حق صورت گیرد و ضمانت اجرای امتناع شاکی از سوگند یا ردّ آن در ماده 318 همان قانون پیش‌بینی شده است. بنابراین، با وجود راه‌حل قانونی برای سوال مطروحه و اینکه موضوع از حقوق خصوصی افراد است، دادگاه اختیاری برای ارجاع قسامه در این مورد به متهم ندارد.