صورتجلسه نشست قضایی
تاریخ برگزاری: 1388/11/09
برگزار شده توسط: استان مازندران/ شهر گلوگاه
موضوع
تلف مبیع قبل از قبض توسط شخص ثالث
پرسش
با توجه به این‌که مطابق قاعده قبل از قبض از موجبات انفساخ می‌باشد، آیا اتلاف عمدی مبیع قبل از تسلیم به وسیله شخصی به نحو مباشرت یا تسبیب نیز موجب انفساخ عقد است و تلف از مال انتقال‌دهنده خواهد بود؟
نظر هیئت عالی
اولاً: مستنبط از ماده 387 قانون مدنی، موضوع مورد سوال منصرف از ماده مذکور می‌باشد. ثانیاً: در فرض سوال به نظر می‌رسد تلف‌کننده مبیع یا مسبب تلف، شخصی غیر از بایع باشد که در این‌صورت شخص تلف‌کننده یا مسبب آن، در برابر خریدار ضامن خواهد بود اعم از این‌که این تلف به عمد باشد یا غیر عمد. در نتیجه اتفاق‌نظر تا حدی که با این نظر منطبق باشد مورد تأیید است.
نظر اتفاقی
آنچه در ماده 387 قانون مدنی آمده است و تلف مبیع قبل از قبض را موجب انفساخ دانسته، منصرف به تلف قهری است و مربوط به موردی است که مبیع به علت حوادث و وقایع طبیعی از بین برود و شخص معینی عامل تلف نباشد. بنابراین، هرگاه شخصی به نحو مباشرت یا تسبیب موجب تلف شود، در برابر منتقلٌ‌الیه ضامن است و باید بدل آن، اعم از مثل یا قیمت آن را پرداخت کند و چنان‌چه خود منتقلٌ‌الیه مباشر یا سبب تلف شود، مال خود را تلف کرده و مثل این است که آن را قبض کرده باشد.