صورتجلسه نشست قضایی
تاریخ برگزاری: 1401/02/04
برگزار شده توسط: استان فارس/ شهر رستم
موضوع
صدور قرار جلب دادرسی در صورت تجویز رسیدگی با ارائه گواهی پزشکی قانونی
پرسش
در پرونده تصادف که سه نفر مصدوم گردیده‌اند و از راننده مقصر شکایت نموده‌اند، دادیار پس از جمع‌آوری ادله در خصوص شکایت دو نفر قرار جلب به دادرسی و در خصوص شکایت یک نفر به دلیل عدم ارائه گواهی پزشکی قانونی قرار منع تعقیب صادر می‌نماید. پس از قطعیت قرار منع تعقیب صادر و شاکی با ارائه گواهی پزشکی قانونی که حکایت از شکستگی بینی دارد تقاضای تجویز رسیدگی مجدد می‌نماید و دادستان در راستای ماده 278 قانون آیین دادرسی کیفری با تجویز رسیدگی مجدد پرونده را جهت رسیدگی به درخواست شاکی به مقام دادیار ارجاع می‌دهد، تکلیف دادیار در مقام رسیدگی چیست؟ آیا دادیار باید نسبت به شکایت شاکی قرار جلب به دادرسی صادر نماید یا صرفاً با دستور ساده پرونده را جهت محکومیت به پرداخت دیه به دادگاه ارسال نماید؟
نظر هیات عالی
با توجه به ماهیت خاص مجازات دیه، در فرض سوال موضوع در شمول اعتبار امر مختومه کیفری قرار نمی‌گیرد. نتیجتاً بر صحت نظر اکثریت اعلام عقیده می‌شود.
نظر اکثریت
نظر به اینکه دیه مجازات است و تعیین مجازات بدون صدور کیفرخواست از طرف مقام دادسرا امکان‌پذیر نیست، در صورت وجود ادله مجرمیت، دادیار پس از تجویز رسیدگی مجدد قرار جلب به دادرسی صادر می‌نماید و پرونده جهت صدور حکم به پرداخت دیه با صدور کیفرخواست به دادگاه ارسال می‌گردد؛ لیکن دادگاه در خصوص جنبه عمومی جرم در صورتی که سابقاً حکم صادر نموده باشد مواجهه با تکلیف نیست.
نظر اقلیت
در امور کیفری برخلاف امور حقوقی که جهت شمول اعتبار امر مختومه که وحدت اصحاب دعوی، وحدت موضوع و وحدت سبب لازم است تنها وحدت رفتار (موضوع) ملاک می‌باشد و در سوال مطروحه رفتار متهم قبلاً رسیدگی و منتهی به صدور حکم و اجرای مجازات ایشان گردیده صدور قرار جلب به دادرسی منافی با اقتضاء عدالت می‌باشد و عدالت اقتضاء می‌نماید که یک مجرم به دلیل ارتکاب یک رفتار صرفاً یک‌بار مجازات گردد؛ لذا حسب مراتب معنونه فوق موضوع شمول اعتبار امر مختومه کیفری می‌گردد؛ لیکن از آنجائی که می‌بایست نسبت به دید شاکی تعیین تکلیف گردد با صدور قرار موقوفی تعقیب به جهت اعتبار امر مختوم در راستای تبصره 1 ماده 85 قانون آیین دادرسی کیفری جهت پرداخت دیه شاکی به دادگاه صالح ارسال می‌گردد.