صورتجلسه نشست قضایی
تاریخ برگزاری: 1398/07/15
برگزار شده توسط: استان گلستان/ شهر گالیکش
موضوع
در خصوص تفهیم اتهام و تعیین نوع و میزان قرار تامین کیفری
پرسش
اگر پدری دختر 4 ساله خود را سوار بر خودرو کرده است و برای خرید راهی خیابان شود.به این کیفیت که دختر، روی صندلی کنار راننده ایستاده است و شیشه های درب خودرو کاملا پآیین می‌باشد. سرعت خودرو 12 کیلومتر در ساعت می‌باشد، پدر در یک دوربرگردان دور می زند که در این حین دختربچه از خودرو به بیرون پرت می‌شود، سر او به جدول کنار خیابان برخورد کرده و فوت می‌شود. پرونده در دادسرا مطرح می‌باشد. در پرونده 1- کروکی افسر راهنمایی رانندگی، راننده را مقصر اعلام کرده است 2 - گواهی پزشکی قانونی و گواهی معاینه جسد که در آن علت تامه فوت برخورد جسم سخت به سر متوفی اعلام شده است 3- اصالت بیمه نامه خودرو موجود می‌باشد. اولا عنوان اتهامی که بازپرس محترم تفهیم می‌نماید را بیان کنید. ثانیا نوع و میزان قرار تامین کیفری را تعیین نمایید.
نظر هیات عالی
موضوع سوال با توجه به در حال حرکت بودن ماشین، حادثه ناشی از رانندگی تلقی می‌گردد و از مصادیق ماده 1 قانون بیمه اجباری می‌باشد. در مورد نوع قرار تامین با توجه سن، شخصیت، سابقه، میزان مجازات در صورت مطالبه دیه اتخاذ تصمیم می‌شود.
نظر اکثریت
با دقت در بند پ ماده 1 قانون بیمه اجباری که در فوق بیان شد به نظر می‌رسد منظور قانون گذار حوادثی را مورد نظر دارد که در آن وسیله نقلیه عامل فعال و سبب فعال در وقوع حادثه باشد و مثال هایی که در ماده بیان می کند همگی از این قبیل موارد می‌باشد به این ترتیب قانون گذار در مثال های خود نیز این مورد را در نظر داشته است و منظور از سبب فعال آن است که وسیله نقلیه عامل زیان زننده باشد و نمی توان هر حادثه ای که در آن وسیله نقلیه نقش داشته باشد را منتسب به این ماده نمود. به طور مثال اگر طفلی بر روی خودرویی که در کنار خیابان پارک است بازی نماید و از آن بیفتد و صدمه ببیند آیا می توان به دلیل این که در حادثه خودرو حضور داشته است آن را حادثه ناشی از وسیله نقلیه بدانیم در فرض سوال نیز خودرو در حال حرکت می‌باشد و بدون اینکه با جایی برخورد کند یا حادثه ای خارج از عرف برای آن پیش بیاید صرفا به این دلیل که طفل روی صندلی ایستاده است و شیشه ها پآیین می‌باشند از پنجره خودرو به بیرون پرت می‌شود به این دلیل سبب زیان زننده و فعال در این حادثه خودرو نمی‌باشد بلکه بی احتیاطی از جانب پدر می‌باشد که ایمنی را در این خصوص رعایت نکرده است به این ترتیب موضوع سوال مشمول ماده 714 قانون مجازات اسلامی تعزیرات نمی‌باشد بلکه مشمول ماده 616 قانون مجازات اسلامی تعزیرات و عنوان آن تسبیب در قتل غیرعمدی ناشی از بی احتیاطی در امر رانندگی می‌باشد و در خصوص قرار تامین کیفری باید گفت با عنایت به فوت متوفی دیه بر عهده پدر می‌باشد و از آن جهت که در قتل غیر عمد حسب ماده 451 قانون مجازات اسلامی قاتل که در فرض سوال پدر می‌باشد از دیه ارث نمی برد به این ترتیب در فرض سوال اگر طفل دارای مادر باشد و تقاضای دیه کرده باشد. به این ترتیب باید قرار تامین کیفری با عنایت به مبلغ دیه و جنبه عمومی مجازات تعیین شده در ماده 616 قانون مجازات اسلامی تعزیرات تعیین گردد که مطمئنا قرار وثیقه می‌باشد و در صورت رضایت ولی دم متوفی صرفا بر اساس جنبه عمومی بزه مذکور تعیین شده در ماده 616 قانون مجازات اسلامی تعزیرات قرار تامین کیفری تعیین می‌شود که بر اساس اوضاع و احوال می‌تواند کفالت یا وثیقه باشد.
نظر اقلیت
با عنایت به این که در فرض سئوال عامل ایجاد حادثه خودرو وسیله نقلیه می‌باشد و طفل از داخل خودرو افتاده است لذا این حادثه ناشی از وسایل نقلیه می‌باشد. زیرا در بند پ ماده 1 قانون بیمه اجباری خسارات وارد شده به شخص ثالث در اثر حوادث ناشی از وسایل نقلیه که بیان می کند: هرگونه سانحه ناشی از وسایل نقلیه موضوع بند ث این ماده و محمولات آن ها از قبیل تصادم، تصادف، سقوط، واژگونی، آتش سوزی و یا انفجار یا هر نوع سانحه ناشی از وسایل نقلیه بر اثر حوادث مشمول بیمه موضوع این قانون. به این ترتیب این ماده کلیه حوادث را که در آن وسیله نقلیه نقش دارد را مشمول این قانون می داند وحتی در این ماده برای شمردن برخی از این حوادث از لفظ از قبیل استفاده کرده است که نشان از تمثیلی بودن آن دارد.به این ترتیب رفتار مورد نظر در فرض سوال با عنوان مجرمانه و بزه در ماده 714 قانون مجازات اسلامی بخش تعزیرات مطابقت دارد و عنوان اتهامی: قتل غیر عمدی ناشی از بی احتیاطی در امر رانندگی می‌باشدو در خصوص قسمت ثانیا سوال باید بیان شود که با توجه به این که شرکت بیمه گر دیه متوفی را پرداخت می کند لذا قرار تامین کیفری از بابت جنبه عمومی این بزه تعیین می‌گردد که بسته به شخصیت بزهکار تعیین می‌گردد که معمولا در این خصوص قرار کفالت تعیین می‌گردد.