صورتجلسه نشست قضایی
تاریخ برگزاری: 1400/08/04
برگزار شده توسط: استان تهران/ شهر تهران
موضوع
تعرض به اصالت اسناد مثبت
پرسش
آیا اصحاب دعوی می‌توانند به اصالت اسناد مثبت سمت کسانی که به‌عنوان ذی‌سمت در پرونده حضور دارند تعرض نمایند؟ چنانچه بعد از قطعیت حکم، جعلیت این اسناد (فرضاً قیم‌نامه یا وکالتنامه) ثابت شود، آیا از موارد اعاده دادرسی خواهد بود؟
نظر هیات عالی
نظر به اینکه اصحاب دعوی به اعتبار اینکه راجع به سمت یکدیگر حق طرح ایراد را دارند بنابر قاعده تلازم، تعرض به اسناد مثبت سمت مانند وکالتنامه و قیم‌نامه نیز از حقوق مسلم آنهاست؛ بنابراین حق اعلام جعل یا انکار یا تردید دارند. در ثانی چون اثبات جعلیت آنها در اصل استحقاق خوانده و صحت رای موثر است؛ لذا در مرحله اعاده دادرسی نیز امکان استناد به آن برابر بند 6 ماده 426 ناظر به ماده 84 ق.آ.د.م می‌باشد. درنتیجه نظر اکثریت صحیح و مورد تایید است.
نظر اکثریت
در خصوص سوال مزبور با توجه به ماده 59 قانون آیین دادرسی مدنی که مقرر می‌دارد اگر دادخواست توسط ولی،قیم، وکیل یا نماینده قانونی خواهان تقدیم شود رونوشت سندی که مثبت سمت دادخواست‌دهنده است به پیوست دادخواست تسلیم دادگاه گردد و با توجه به بند 5 ماده 84 همان قانون خوانده در جلسه اول دادرسی می‌تواند به سمت خواهان و نیز ماده 85 خواهان می‌تواند به سمت خوانده اعتراض کند. لازمه داشتن حق اعتراض اصحاب دعوا به سمت یکدیگر این است که بتوانند به اصالت اسناد مثبت سمت طرف مقابل نیز معترض شوند و دادگاه نیز به اعتراض رسیدگی و اصالت سند مثبت سمت ایشان را بررسی می‌نمایند. اصحاب، حق تعرض به اصالت سند مثبت سمت طرف مقابل را دارند. ولی در خصوص قسمت اخیر در صورت صدور حکم و اثبات جعلیت این اسناد فرضاً قیم‌نامه یا وکالتنامه، اکثریت نظر بر این داشتند که به استناد بند 6 ماده 426 قانون آیین دادرسی مدنی، موضوع قابل اعاده دادرسی است و دادگاه رای مقتضی را صادر می‌نماید.
نظر اقلیت
اقلیت نظر بر این داشتند که قابل اعاده دادرسی نمی‌باشد زیرا موارد اعاده دادرسی، حصری است. هر حکمی که خلاف قانون باشد قابل اعاده دادرسی نیست و مراد از بند 6 ماده 426 قانون آیین دادرسی مدنی جعلیت اسنادی است که مستند حکم است نه مستند مثبت سمت اصحاب دعوا و لکن اقلیت اسناد مذکور در بند 6 را عام گرفتند که اعم از اسناد مستند حکم ماهوی و مثبت سمت اصحاب دعوا می‌باشد.