صورتجلسه نشست قضایی
تاریخ برگزاری: 1399/07/08
برگزار شده توسط: استان خراسان جنوبی/ شهر بیرجند
موضوع
بررسی امکان شکایت ولی قهری طفل جهت مطالبه دیه در حادثه رانندگی
پرسش
در حوادث رانندگی منجر به ایراد صدمه عمدی که علاوه بر راننده مقصر درصدی از تقصیر متوجه والدین طفل نیز می‌باشد آیا ولی قهری طفل نسبت به درصدی از تقصیر که متوجه وی نیست می‌تواند شکایت نمایند و یا از حیث اینکه چون خود وی نیز مرتکب جرم شده و یا مداخله در آن داشته حق شکایت کیفری نسبت به مطالبه دیه فرزند صغیر خود را ندارد و دادستان می بایست شخصی را به عنوان قیم موقت تعیین و یا خود امر کیفری را تعقیب نماید در ثانی آیا مقام تعقیب نسبت به درصدی از تقصیر که متوجه والدین طفل می‌باشد حق رسیدگی و اظهار نظر دارد و یا اصولا لزومی به اظهار نظر در این قسمت نمی‌باشد؟
نظر هیئت عالی
دعوی مطالبه دیه از سوی ولی قهری به طرفیت شخص دیگر که به نسبت (تقصیر و....) مسئول پرداخت دیه طفل است، قابل استماع بوده و مرجع قضایی موظف به رسیدگی به شکایت ولی قهری است و موضوع از شمول ماده 70 قانون آیین دادرسی کیفری مصوب 1392 خارج است.
نظر اکثریت
با عنایت به اینکه به موجب ماده 70 قانون آیین دادرسی کیفری «...در صورتی که ولی و یا قیم خود مرتکب جرم شده و یا مداخله درآن داشته باشد دادستان شخصی را به عنوان قیم موقت تعیین می‌نماید و با عنایت به اینکه ولی قهری طفل به نحو تسبیب مداخله در جرم داشته است هر چند درصدی از تقصیر متوجه وی نیست نمی تواند نسبت به درصدی از تقصیر که متوجه او نیست به ولایت قهری از جانب فرزند صغیر خویش شکایت نماید چرا که از نظر حقوقی دخالت متهم در هر جزئی از اجزای مادی جرم مداخله در آن جرم محسوب می‌شود، بنابراین از حیث اینکه امکان قانونی شکایت بزه دیده و یا ولی قهری وی که مداخله در جرم داشته است وجود ندارد در اجرای ماده 70همان قانون دادستان شخصی را به عنوان قیم موقت تعیین و یا خود امر کیفری را تعقیب می کند و عدم تحقیق و اظهار نظر مقام تحقیق در قسمتی از اتهام که متوجه والدین طفل است مغایر اصول و تشریفات آیین دادرسی کیفری است.
نظر اقلیت
در قسمتی از جرم که اصولا اتهامی متوجه ولی قهری طفل نیست و متوجه راننده مقصر است از آنجا که ولی قهری مصدوم مداخله ای در جرم نداشته است حق شکایت کیفری و مطالبه دیه فرزند صغیر خویش را در این قسمت دارد و منظور مقنن از مداخله مرتکب ناظر به قسمتی است که اتهام متوجه آنها است ضمنا هر چند مقام تحقیق در قسمتی از اتهام که متوجه والدین طفل است با توجه به اصول و تشریفات دادرسی کیفری موظف به تحقیق و اظهار نظر است ولیکن از آنجا که امکان تغییر نظریه کارشناسی و در صد تقصیر طرفین در مراحل دادرسی وجود دارد تبعات منفی به دنبال خواهد داشت.