صورتجلسه نشست قضایی
تاریخ برگزاری: 1397/06/13
برگزار شده توسط: استان تهران/ شهر تهران
موضوع
مهریه زوجه محجور
پرسش
نظر به ضرورت پرداخت نفقه زوجه توسط زوج، در صورتی‌که زوجه محجور باشد زوج تا چه حد مکلف به تامین هزینه‌های درمان او است؟ با وجود چه شرایطی امکان پرداخت هزینه‌ها از محل دارایی زوجه وجود دارد؟
نظر هیات عالی
قانونگذار در ماده 1107 قانون مدنی مصادیق نفقه را مشخصاً اعلام نموده و هیچ محدودیتی از حیث هزینه‌های درمانی و دارویی و بهداشتی زوجه قائل نشده است؛ بلکه بالعکس شرایط و وضعیت زوجه با در نظر گرفتن احتیاج وی، نیازهای متعارف وی ملاک پرداخت هزینه‌ها تعیین شده؛ لذا پرداخت هزینه‌های درمانی زوجه‌ای که مبتلا به بیماری‌های خاص یا صعب‌العلاج یا سرطان، ام اس و... گردیده، جزو نفقه وی محسوب شده و پرداخت آن بر عهده زوج است؛ ضمناً نظریه مشورتی شماره 7/1488 مورخ 1391/07/18 اداره کل حقوقی قوه قضائیه، موید این دیدگاه می‌باشد.
نظر اکثریت
آن‌چه از ماده 1107 برمی آید لزوم توجه به وضعیت زوجه در تعیین نفقه است و تمکن یا عدم تمکن زوج در میزان نفقه اثرگذار نیست. قید متعارف در کنار قید متناسب به کار رفته است؛ لذا اگر زوجه‌ای مبتلا به بیماری خاصی مثلاً حجر شد، کل هزینه‌هایی که متناسب با وضعیت زوجه است باید از طرف زوج پرداخت گردد؛ ولی میزان آن بستگی به عرف جامعه دارد. هزینه درمان و نگهداری محجور بر عهده زوج است چون این هزینه‌ها متناسب با وضعیت کنونی او است ولی در تعیین میزان باید اکثریت افرادی که در موقعیت وی هستند در نظر گرفته شوند. مثلا اگر اکثریت محجورینی که در موقعیت وی هستند مثلاً در بیمارستان دولتی بستری می‌شوند محجور ما نمی‌تواند بستری شدن در هتلبیمارستان را تقاضا کند چراکه این درخواست خارج از متعارف است.
نظر اقلیت
در بحث نفقه تردیدی وجود ندارد که زوج در صورت تمکن باید کلیه هزینه‌های درمانی زوجه را بپردازد ولی اگر زوج تمکن نداشت و زوجه مبتلا به بیماری‌های خاصی مثل محجوریت شد نمی‌توان هزینه‌های غیرمتعارف این بیماری‌های خاص را به وی تحمیل کرد. در واقع در صورت عدم تمکن زوج، هزینه نگهداری و درمان این بیماری‌ها بر عهده وی نیست. قید متعارف بر این موضوع دلالت دارد.