صورتجلسه نشست قضایی
تاریخ برگزاری: 1397/07/18
برگزار شده توسط: استان اصفهان/ شهر نائین
موضوع
تکلیف دادگاه در صورت اعلام مشخصات غیر واقعی از ناحیه متهم
پرسش
چنانچه در پرونده‌ای متهم در تمام مراحل تعقیب و دادرسی و صدور حکم مشخصات فرد دیگری را به دادسرا و دادگاه اعلام نموده و حکم محکومیت صادر گردد و در حین اجرای حکم این مسأله معلوم گردد، تکلیف قاضی اجرای احکام و دادگاه صادر کننده حکم و دادسرا چیست؟
نظر هیئت عالی
در فرض استعلام که متهم در پرونده نام خود را تا مرحله صدور کیفرخواست به نام غیرواقعی اعلام نموده و بعد از ارجاع پرونده به دادگاه در جلسه رسیدگی نام خود را با هویت واقعی اعلام داشته است، با عنایت به اینکه اتهام مذکور در کیفرخواست متوجه همان شخص می‌باشد که هویت واقعی خود را در دادگاه مشخص نموده است، اصلاح آن در این مرحله از رسیدگی با منعی مواجه نمی‌باشد و نیازی به اعاده پرونده جهت اصلاح کیفرخواست نیست.
با توجه به ماده 381 قانون آیین دادرسی کیفری 1392 و ملاک ماده 457 این قانون، فرض استعلام از موارد تصحیح حکم صادره بوده و دادگاه نسبت به تصحیح حکم صادره از حیث تعیین هویت واقعی محکوم‌علیه اقدام و در صورت لزوم مراتب به مراجع ذیربط نظیر واحد سجل کیفری اعلام خواهد شد.
نظریه فوق عین نظریه اداره حقوقی به شماره 9020/752/2505 مورخ 1395/3/9 است که مورد تایید هیات عالی می‌باشد.
نظر اکثریت
با توجه به ماده 381 قانون آیین دادرسی کیفری و با وحدت ملاک از مواد 457 و 309 قانون مزبور که موارد صدور رای تصحیحی را به صورت تمثیلی بیان نموده است، ضمن تنظیم صورتجلسه و با اعلام مراتب از سوی اجرای احکام کیفری به دادگاه صادر کننده حکم، دادگاه مربوط می‌تواند رأساً با مشخصات واقعی محکوم‌علیه، رأی را اصلاح کند و با تذکر در رأی از شخص دیگر رفع سوء سابقه شود. هرچند در عمل در رأیی که تجدیدنظرخواهی شده است مشکلاتی حادث می‌گردد و بهتر است از اداره حقوقی پیرامون موضوع استعلام صورت گیرد.
نظر ابرازی
نظر به اینکه مفاد ماده 381 قانون مذکور موضوعاً تصحیح رأی ناشی از سهو قلم و خطا می‌باشد نه اصلاح آن؛ فلذا مورد از موارد اعاده دادرسی می‌باشد نه اعمال ماده مربوطه.