صورتجلسه نشست قضایی
تاریخ برگزاری: 1385/07/02
برگزار شده توسط: استان مازندران/ شهر بابل
موضوع
نحوه تعلق حق کسب وپیشه به محل دفاتر اسناد رسمی
پرسش
آیا به دفاتر اسناد رسمی حق کسب و پیشه تعلق می‌گیرد؟
نظر هیئت عالی
در خصوص محل مطب پزشکان و دفتر وکالت مبانی قانونی و رأی وحدت رویه وجود دارد، لیکن در مورد محل مورد اجاره دفاتر اسناد رسمی که قبل از لازم‌الاجرا شدن قانون روابط موجر و مستأجر مصوب سال 1376 به اجاره واگذار شده باشد، اختلاف نظر وجود دارد. عده‌ای اعتقاد دارند بر مبنای مفهوم مخالف تبصره ذیل بند (24) ماده 55 قانون شهرداری، استفاده مستأجر در محل‌های موضوع تبصره مذکور، از جمله محل دفاتر اسناد رسمی، استفاده تجاری تلقی می‌شود. در مقابل بعضی از حقوقدانان معتقدند که قانون شهرداری در بیان حقوق راجع به حقوق عمومی است و هیچ‌گاه سابقه نداشته قانونگذار در بیان قوانین راجع به حقوق عمومی، حقوق خصوصی ناشی از روابط قراردادی افراد را بخواهد بیان کند. یعنی این تبصره نمی‌تواند مفهوم مخالفی به این معنا داشته باشد. با این حال به نظر می‌رسد، موقعیت محل دفتر اسناد رسمی و رویه موجود بین دفاتر اسناد رسمی و رویه محاکم حقوقی دو سابق تهران و آرایی که در این خصوص صادر شده است قائل به وجود حق کسب و پیشه در مورد محل دفاتر اسناد رسمی که مشمول قانون روابط موجر و مستأجر مصوب سال 1356 هستند، باشد.
نظر اکثریت
حق کسب و پیشه تعلق نمی‌گیرد زیرا در مواردی چون رأی وحدت رویه به شماره‌های 576 در خصوص مطب پزشکان و 75/607 در خصوص دفتر وکالت، تصریحاً اشاره کرده است، می‌شود با استفاده از این مواد در خصوص دفتر اسناد رسمی وحدت ملاک گرفت. چون دفاتر اسناد رسمی خود دارای قانون خاص هستند، لذا مشمول قانون خاص می‌باشند و نمی‌توان قانون موجر و مستأجر را در خصوص حق کسب و پیشه برای آنان اعمال کرد
نظر اقلیت
می‌توان از دفاتر اسناد رسمی حق کسب و پیشه گرفت زیرا در خصوص دفاتر وکالت و مطب پزشکان تصریح شده و رأی وحدت رویه به آن اشاره دارد و نمی‌توان از آن وحدت ملاک گرفت. در صورتی می‌توان از آن حق کسب و پیشه گرفت که به صراحت به آن اشاره شده باشد.