اختیار شفیع نسبت به اجرا و استیفای حق خود قبل از اعمال خیار توسط ذوالخیار

صورتجلسه نشست قضایی
تاریخ برگزاری: 1389/11/10
برگزار شده توسط: استان مازندران/ شهر گلوگاه

موضوع

اختیار شفیع نسبت به اجرا و استیفای حق خود قبل از اعمال خیار توسط ذوالخیار

پرسش

اگر دو نفر در یک ملک به طور مشاعی شریک باشند و یکی از شرکاء سهم خود را به شخص ثالثی با عقد بیع منتقل کند و شریک دیگر قصد تملک ملک با اخذ به شفعه را داشته باشد و یکی از طرفین نیز قصد داشته باشد با استفاده از یکی از خیارات، معامله را فسخ کند، به نظر شما کدام یک مقدم است؟

نظر هیئت عالی

قطع نظر از آن‌که اطلاق ماده 814 قانون مدنی منصرف به بیع خیاری به مفهوم خاص آن باشد یا مطلق، خیاراتی که اعمال آن در عقد بیع متصور است حکم مقرر در ماده مرقوم به استناد ملاک یا اطلاق آن، به شفیع اختیار می‌دهد قبل از اعمال خیار توسط ذوالخیار، نسبت به اجرا و استیفای حق خود اقدام کند. بدین ترتیب اتفاق‌نظر تأیید نمی‌شود.
مع‌هذا چنان‌چه با وجود حق شفعه و قبل از اعمال آن، احد از طرفین معامله اصلی با حق فسخ، اعمال خیار کرد و معامله فسخ شد زمینه اعمال حق شفعه از بین خواهد رفت.

نظر اتفاقی

نظر به این‌که با اعمال یکی از خیارات و فسخ عقد بیع، مالکیت‌ها به حالت سابق اعاده می‌شود، به نظر می‌رسد که حق خیار به طور مطلق بر حق شفعه مقدم است.