صورتجلسه نشست قضایی
تاریخ برگزاری: 1396/09/13
برگزار شده توسط: استان کرمان/ شهر کرمان
موضوع
وصول ضرر و زیان های مربوط به حکم دادگاه حقوقی از محل وثیقه ضبط شده از سوی اجرای احکام کیفری
پرسش
در صورتی که به اتهام کلاهبرداری محکوم به رد مال به شاکی شود و از سوی دیگر شاکی جهت مطالبه ضرر و زیان ناشی از جرم و خسارت تاخیر تادیه مربوط به همین جرم در مرجع حقوقی طرح دعوا نموده و وی را محکوم به پرداخت خسارت نیز نماید. آیا از محل وثیقه ضبط شده پرونده کیفری فقط معادل رد مال موضوع حکم کیفری قابل وصول است و یا ضرر و زیان های مربوط به حکم دادگاه حقوقی که مربوط به همین جرم است نیز قابل وصول است؟
نظر هیئت عالی
چنانچه متضرر از جرم در دادگاه حقوقی طرح دعوا نموده باشد و در این خصوص حکم صادر شده باشد و موضوع محکومیت محکوم علیه، پرداخت وجوهی در حق محکوم له تحت عنوان ضرر و زیان ناشی از جرم باشد، گرچه این دعوا جدای از پرونده کیفری مطرح شده است، پرداخت محکوم به مزبور از محل وثیقه ایداعی بلامانع است.نتیجتاً نظریه اقلیت در حد این استنتاج مورد تأئید می‌باشد.
نظر اکثریت
حسب مواد 484 و 489 قانون آیین دادرسی کیفری وظیفه قاضی اجرای احکام، اجرای احکام کیفری است و نه وصول و اجرای رای دادگاه حقوقی در مقام اخذ وجه مورد حکم دادگاه حقوقی از محل وثیقه اخذ شده از سوی اجرای احکام کیفری، چطور قاضی اجرای احکام کیفری در مقام اجرای حکم دادگاه حقوقی اقدام کند اینجا وظیفه را قانون به قاضی اجرای احکام کیفری نداده است.
نظر اقلیت
با توجه به رویکرد قانون گذار در قانون آیین دادرسی جدید مبنی بر این ضرر و زیان های وارده به شاکی (تبصره ماده 19 و 16 قانون آیین دادرسی کیفری) و نیز تکلیف دادسرا به صدور قرار تأمین با در نظر گرفتن کلیه ضرر و زیان های وارده به شاکی (ماده 217) و اینکه شاکی می‌تواند ضمن پرونده کیفری دادخواست ضرر و زیان ناشی از جرم تقدیم کند و یا طریق تقدیم دادخواست در مرجع حقوقی احقاق حق نماید لذا همینکه محرز شود رای محکمه حقوقی مرتبط با جرم ارتکابی می‌باشد شاکی می‌تواند از محل وثیقه ای که می بایست کلیه ضرر و زیان های شاکی را پوشش دهد حق خود را استیفاء نماید (ماده 538) تفسیر نفع متهم نیز همین امر را ایجاب می کند.