صورتجلسه نشست قضایی
تاریخ برگزاری: 1386/05/18
برگزار شده توسط: استان یزد/ شهر یزد
موضوع
صدور دو گواهی انحصار وراثت معارض از یک شعبه
پرسش
از یک شعبه به فاصله چهار ماه دو گواهی انحصار وراثت معارض صادر شده است و گواهی دوم با واقع امر مطابق است نحوه ابطال گواهی اول چگونه است؟
نظر هیئت عالی
هر یک از ورثه و اشخاص ذی‌‌‌نفع در ماترک متوفی می‌‌‌‌‌توانند از دادگاه تقاضای گواهی انحصار وراثت کنند دادگاه با رسیدگی‌های لازم و تحقیق از گواهان معرفی شده یا هر وسیله دیگری که لازم بداند با احراز صحت ادعا، گواهی حصر وراثت صادر می‌‌‌‌‌کند. این گواهی قابل رسیدگی پژوهشی و فرجامی است.
بدیهی است در صورتی‌که کسانی که آن را مضر به حال خود بدانند بر حسب مقررات ماده 44 قانون امور حسبی به دادگاه صادرکننده‌ی حکم و اگر در مرحله رسیدگی پژوهشی باشد به این مرجع اعتراض می‌‌‌‌‌کنند. اگر اعتراض وارد باشد گواهی سابق‌‌الصدور بی‌اثر شده و گواهی واقعی انحصار وراثت صادر خواهد شد این حکم هم قابل رسیدگی پژوهشی و فرجامی است.
نظر اکثریت
با توجه به ماده 362 قانون امور حسبی که مقرر داشته در صورت وصول اعتراض نسبت به گواهی‌نامه حصر وراثت صادره دادگاه با تشکیل جلسه و دعوت معترض و درخواست‌کننده به موضوع رسیدگی کرده و حکم خواهد داد و حکم صادره قابل پژوهش و فرجام است و با توجه به ماده 44 قانون مذکور مبنی به این‌که کسانی که تصمیم دادگاه را در امور حسبی برای خود مضر بدانند می‌‌‌‌‌توانند به آن اعتراض کنند، به نظر می‌‌‌‌‌رسد دادگاه پس از وصول اعتراض و رسیدگی‌های لازم اقدام به اصدار حکم قانونی مبنی بر تعیین وراث واقعی و میزان سهم‌الارث آنان خواهد کرد.
نظر اقلیت
با توجه به ماده 1 قانون آیین دادرسی دادگاه‌های عمومی و انقلاب در امور مدنی رسیدگی به امور حسبی با رعایت قانون مزبور صورت می‌گیرد، لذا اعتراض شخص ثالث در اجرای ماده 44 قانون امور حسبی باید به صورت دادخواست و با رعایت مقررات و راجع به اعتراض ثالث وفق مقررات آیین دادرسی مدنی صورت گیرد در صورتی‌که معترض وجود نداشت باید با گزارش رئیس حوزه قضایی مربوط مراتب در اجرای ماده 2 قانون اختیارات رئیس قوه قضاییه به دفتر نظارت و پیگیری قوه قضاییه جهت اقدام قانونی اعلام و درخواست قانونی به عمل آید.