صورتجلسه نشست قضایی
تاریخ برگزاری: 1396/12/03
برگزار شده توسط: استان مازندران/ شهر رامسر
موضوع
بررسی ماده 278 قانون آئین دادرسی کیفری
پرسش
1- نحوه طرح تقاضای تجویز تعقیب مجدد (ماده 278) قانون آیین دادرسی کیفری چگونه است؟ از طریق طرح شکایت جدید یا صرف ارائه تقاضا به شعبه صادرکننده قرار؟
2- تصمیم مرجع رسیدگی کننده در ارزیابی اولیه، دلیل جدید ارائه شده توسط متقاضی و همچنین پس از تجویز مجدد (چه از ناحیه دادستان و یا دادگاه) پس از رسیدگی و عقیده بر جلب به دادرسی، در قالب قرار موقوفی تعقیب خواهد بود یا منع تعقیب؟
نظر هیئت عالی
ملاک ورود مجدد، دلائل جدید ارائه شده است که بنا بر تکلیف مقرر در عبارت پایانی ماده 278 قانون آئین دادرسی کیفری باید وفق مقررات، رسیدگی انجام گیرد اما چنانچه دلائل همان دلائل سابق باشد، لزوماً مورد از موارد اعتبار امر مختومه است و به موقوف ماندن تعقیب باید اصدار قرار شود امّا صرف ارائه ادله جدید به معنای صدور قرار جلب به دادرسی نیست بلکه صرفاً مجوز رسیدگی مجدد می‌باشد. چنانچه به کافی نبودن آن مقام قضایی، در مقام ارزیابی ادله رسید قرار منع پیگرد باید صادر کند. نظریات ابرازی درحدی که با استنتاج مرقوم موافقت دارد مورد تأیید است.
نظر اکثریت
1- باید از طریق طرح شکایت اقدام شود، چه آنکه ماده 278 قانون آیین دادرسی کیفری تنها استثنایی بر اعتبار امر قضاوت شده برای قرار منع تعقیب است و سخن دیگری ندارد بنابر این اگر شخصی بخواهد دوباره همان دعوا را مطرح کند طرح دعوا باید تابع عمومات باشد. بدین ترتیب در این فرض شخصی که تعقیب مجدد می خواهد باید همانند زمانی که از ابتدا شکایت کرده طرح دعوا کند.
2- هم در تصمیم پس از عدم احراز دلیل جدید بودن در ارزیابی ادله و هم در مورد عدم کفایت دلیل، تصمیم بازپرس باید در قالب قرار موقوفی تعقیب صورت گیرد، چون وقتی پذیرفتیم که تجویز مجدد تعقیب مطابق ماده مذکور امری استثنایی است برای شرایط اجرای آن باید به اصل رجوع کنیم و روح قانون آیین دادرسی کیفری در موردی که امری قابل تعقیب کیفری نباشد امر به صدور قرار موقوفی تعقیب نموده است. بنابراین اگر بعد از تجویز یا حتی قبل از آن دلایل برای صدور قرار جلب به دادرسی کافی نباشد باید قرار موقوفی تعقیب صادر کرد. وانگهی هرگز نباید برای یک موضوع دو قرار منع تعقیب صادر شود. قرار منع تعقیب یک بار پیش از این صادر شده و صدور مجدد آن بی معنی است.
نظر اقلیت
1- چون تقاضای تجویز تعقیب مجدد، شکایت جدید نیست و در قالب اعتراض مطرح می‌شود و در واقع اعطای حق اعتراض مجدد به قرار منع تعقیبی است که با عدم کفایت ادله صادر شده است لذا باید در قالب اعتراض مطرح و مطابق ماده 278 قانون آیین دادرسی کیفری اقدام و رسیدگی گردد.
2- وقتی پذیرفتیم با اعطای تجویز مجدد وارد ماهیت می شویم و از طرفی با کفایت ادله و اقناع وجدان قضایی نسبت به صدور قرار جلب به دادرسی اقدام خواهیم کرد لذا در صورت عدم کفایت ادله نیز باید قرار منع تعقیب صادر نمود. این عده بر این عقیده هستند که حتی در صورت ارزیابی ادله ابتدایی و عدم احراز ارائه دلیل جدید و عدم حصول شرایط برای اعمال ماده مذکور صرفا پرونده با دستور اداری تقاضای بایگانی می‌گردد.