مسئولیت والدین در خصوص حضانت و نفقه فرزند نا مشروع

صورتجلسه نشست قضایی
تاریخ برگزاری: 1394/04/11
برگزار شده توسط: استان اصفهان/ شهر گلپایگان

موضوع

مسئولیت والدین در خصوص حضانت و نفقه فرزند نا مشروع

پرسش

مسئولیت‌ والدین در خصوص حضانت و نفقه فرزند نامشروع به چه نحو و تا چه حدی است ؟

نظر هیئت عالی

مطابق رأی وحدت رویه شماره 617- 76/4/3 هیأت عمومی دیوان عالی کشور ناظر به مواد 884 و 1167 قانون مدنی و بذل توجه به مسأله 3 ومسأله ی 47 ازکتب موازین قضایی از دیدگاه حضرت امام خمینی (ره) اولاً: زانی پدر عرفی طفل متولد از زنا (ولد نامشروع) محسوب می‌شود و منظور از این که طفل متولد از زنا ملحق به زانی نمی شود، عدم برقراری رابطه توارث است، لیکن در سایر امور مانند حضانت، نفقه و....پدر عرفی کلیه وظایف و تکالیف پدر قانونی را دارد و زانیه چنین تکلیفی ندارد.
ثانیاً: با توجه به رأی وحدت رویه دیوان، پذیرش نظریه تحقق مسئولیت مدنی و جزائی ناشی از عدم انجام وظایف حضانت و سرپرستی و ترک انفاق نسبت به پدر عرفی صائب و مقرون به صواب است.

نظر اتفاقی

هرچند بر طبق ماده 1167 قانون مدنی طفل متولد از زنا ملحق به زانی نیست لیکن این امر فقط مربوط به نسب است و والدین (زانی و زانیه) نمی توانند طفل را به این استناد و بدون وجود هیچ تکلیف قانونی و شرعی رها نمایند.در این راستا زانی حسب مساله های 3 و 147 از موازین قضایی از دیدگاههای امام خمینی (ره) و رأی وحدت رویه دیوان عالی کشور به شماره 617 به تاریخ 1376/4/3 پدر عرفی طفل نامشروع تلقی می‌شود و کلیه وظایف مربوط به پدر از جمله اخذ شناسنامه بر عهده وی می‌باشد.بنابر این با توجه به آنچه که گذشت بنظر می‌رسد چنین کودکانی کلیه احکام ولد شرعی غیر از توارث از جمله حضانت و نفقه را دارا هستند و حتی در امور کیفری و مدنی زانی به عنوان پدر عرفی می‌تواند به مطالبه و اقامه دعوی و احقاق حق طفل نامشروع بپردازد.