تاریخ نظریه: 1395/09/29
شماره نظریه: 7/95/2426
شماره پرونده: 59-721/1-195
استعلام:
خواهان با استناد به یک فقره سند عادی ادعای اثبات مالکیت و خلع ید مطرح و خوانده در جلسات دادرسی نسبت به سند عادی خواهان هیچ‌گونه ادعای جعل مطرح نمی‌نماید پس از صدور حکم قطعی و اجرای آن
1- آیا خوانده می‌تواند دعوای اعلام جعلیت سند عادی را مطرح نماید؟
(با توجه به اینکه وفق مواد 217 و 218 قانون آئین دادرسی مدنی مهلت ادعای جعل تا پایان جلسه اول دادرسی می‌باشد).
2- آیا دعوای اعلام جعلیت سند عادی مستقلا قابلیت استماع دارد یا خیر.
نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه:
1 و 2- با توجه به ماده 219 قانون آئین دادرسی دادگاه‌های عمومی و انقلاب در امور مدنی که مقرر داشته: «ادعای جعلیت نسبت به اسناد و مدارک ارائه شده باید برابر ماده 217 این قانون با ذکر دلیل اقامه شود...» و با عنایت به اینکه در ماده 217 قانون مذکور آمده است: «اظهار تردید یا انکار نسبت به دلایل و اسناد ارائه شده حتی الامکان باید تا اولین جلسه دادرسی به عمل آید....» در فرض سوال خوانده نمی‌تواند پس از صدور حکم قطعی نسبت به سندی که در دادگاه ارائه شده و نسبت به آن ادعای جعل نکرده است، ادعای جعل مطرح نماید، مگر اینکه دلیل جعلیت بعد از موعد مقرر یافت شود که در این صورت با استفاده از ملاک قسمت اخیر ماده 219 همان قانون دعوای مدعی جعلیت که دلیل جعلیت بعد از صدور رأی یافت شده باشد قابل استماع به نظر می‌رسد. بند 6 ماده 426 قانون یاد شده موید این نظر است.