تاریخ نظریه: 1398/03/29
شماره نظریه: 7/97/1333
شماره پرونده: 97-186/2-1333
استعلام:
...
نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه:
با توجه به ماده 78 قانون اجرای احکام مدنی اموال توقیف شده به حافظ سپرده میشود و طبق ماده 83 این قانون، حافظ نسبت به اموال توقیف شده امین است و حق ندارد اموال توقیف شده را مورد استفاده قرار داده یا به کسی بدهد. از طرفی شرط تحقق ماده 663 قانون مجازات اسلامی 1375 آن است که شخص عالماً در اشیاء و اموالی که توسط مقامات ذیصلاح توقیف شده، بدون اجازه، دخالت یا تصرفی نماید که منافی با توقیف باشد و شرط تحقق ماده 674 قانون مجازات اسلامی 1375 آن است که امین مال را تصاحب، تلف، مفقود و یا استعمال نماید. از طرفی بزه موضوع ماده 663 همین قانون مجازات اسلامی 1375 نیاز به سوءنیت خاص نداشته و صرف عمد در رفتار برای تحقق جرم در بخش رکن روانی کفایت میکند. در حالیکه خیانت در امانت موضوع ماده 674 قانون یادشده نیازمند سوءنیت خاص (قصد اضرار به مالک یا متصرف) میباشد. بنابراین در صورتیکه حافظ یکی از رفتارهای ماده 674 قانون مجازات اسلامی 1375 را مرتکب نشده و فاقد سوءنیت خاص باشد و تنها عمداً تصرف و یا دخالتی نماید که منافی توقیف باشد، صرفاً مشمول ماده 663 این قانون است و در صورتی که انجام یکی از رفتارهای مذکور در ماده 674 یادشده متضمن دخالت یا تصرف در اموال توقیفی نیز باشد و حافظ قصد ایراد ضرر به مالک یا متصرف مال نیز داشته باشد، رفتار واحد واجد دو عنوان مجرمانه و مشمول ماده 131 قانون مجازات اسلامی 1392 است. در صورتی که یکی از رفتارهای مذکور در ماده 674 قانون مجازات اسلامی 1375 را که متضمن دخالت یا تصرف در اموال توقیفی است، انجام داده ولیکن قصد ایراد ضرر به مالک یا متصرف را نداشته باشد، تنها به مجازات جرم ماده 663 همین قانون محکوم میگردد./ت