صورتجلسه نشست قضایی
تاریخ برگزاری: 1399/07/13
برگزار شده توسط: استان گلستان/ شهر بندر ترکمن
موضوع
خیانت در امانت
پرسش
چنانچه متصدی فروشگاه از صندوق و یا اینکه از وجوه دریافتی از مشتریان به نفع خود برداشت نماید آیا عمل وی مصداقی از خیانت در امانت است و یا سرقت موضوع بند 4 ماده 656 قانون مجازات اسلامی تعزیرات؟
نظر هیات عالی
هر یک از مواد مورد اشاره در محل خاص خود قابلیت اعمال دارند. بند 5 ماده 656 قانون مجازات اسلامی مصوب 1375 (تعزیرات) ناظر به حالتی است که اموال به کارگر سپرده نشده است و کارگر به واسطه کار کردن نزد کارفرما به اموال دسترسی دارد و قانونگذار به اعتبار سهولت دسترسی کارگر به اموال مذکور و نیز حسن اعتماد کارفرما به وی، در مقایسه با سرقت موضوع ماده 661 قانون فوق‌الذکر برای کارگر مجازات شدیدی در نظر گرفته است، در حالی که در ماده 674 این قانون اموال مشخصاً به شخص سپرده شده است و قرار بر استرداد اموال مذکور یا وجه حاصل از آن‌ها است. در ما نحن فیه عمل مشول ماده 674 قانون یاد شده است و صرف کارگر بودن باعث شمول حکم ماده 656 یا صدق تعدد معنوی نیست.
نظر اکثریت
این موضوع مشمول بند 5 ماده 656 قانون مجازات اسلامی تعزیرات می‌باشد چرا که شروط اساسی تحقق این بند کاملاً فراهم است یعنی رابطه خادم و مخدوم برقرار و سارق نیز در محل خدمت سرقت نموده است.
نظر اقلیت
این بزه خیانت در امانت محسوب می‌گردد چرا که در واقع مالک صندوق و محتویات داخل آن را به صندوق دار سپرده و هر برداشتی و به هر نحو خیانت در امانت محسوب می‌شود از طرف دیگر به این دلیل سرقت محسوب نمی‌گردد چرا که ملاک در آن ماده در دسترس قرار دادن مال است و نه امانت و سپردن به معنی خاص کلمه؛ شاه بیت این غزل تفاوت بین سپردن و در دسترس قرار داشتن است. سپردن مرحله‌ای بالاتر از در دسترس قرار دادن است.
نظر ابرازی
اینجا مصداقی از تعدد معنوی می‌باشد یعنی یک فعل مادی دو ماده قانونی را همزمان نقض نموده است چرا که موضوع هم شامل بند 5 ماده 656 بوده و هم شامل ماده 674 قانون مجازات اسلامی تعزیرات که می‌بایست مجازات ارشد اعمال گردد در مانحن فیه مجازات ارشد ماده 656 قانون مجازات اسلامی تعزیرات می‌باشد.