تاریخ نظریه: 1400/09/10
شماره نظریه: 7/1400/936
شماره پرونده: 1400-76-936
استعلام:
15- آیا ایرانی محسوب نمودن افراد موضوع بند 4 ماده 976 ق مدنی مستلزم اقامت مجاز پدر و یا مادر خارجی در ایران است و یا آن که شامل اقامت غیر مجاز هم می‌شود؟
نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه:
با عنایت به اطلاق بند 4 ماده 976 قانون مدنی و لحاظ آن‌که قانون‌گذار در این بند به صورت استثنایی خاک را ملاک و معیار تابعیت قرار داده است و در مقام بیان، قید خاصی از جمله حضور یا اقامت قانونی یکی از والدین یا جد و جده در ایران را پیش‌فرض اعطای تابعیت به اشخاص موضوع بند 4 یاد شده قرار نداده است؛ بهره‌مندی از تابعیت موضوع این بند مستلزم اقامت مجاز افراد خارجی موضوع بند 4 ماده 976 قانون مدنی در ایران نیست. اطلاق ماده واحده قانون تعیین تکلیف تابعیت فرزندان حاصل از ازدواج زنان ایرانی با مردان غیرایرانی مصوب 1398 که بدون لحاظ مجاز یا غیر مجاز بودن ورود و اقامت زوج غیر ایرانی، فرزند حاصل از ازدواج وی با زن ایرانی را با تحقق شرایطی ایرانی تلقی کرده است، موید این دیدگاه است. التزام به رعایت مصلحت کودک موضوع ماده 45 قانون حمایت از خانواده نیز اقتضای ارائه چنین تفسیری دارد.