تاریخ نظریه: 1396/08/23
شماره نظریه: 7/96/1935
شماره پرونده: 1914-1/168-95
استعلام:
با توجه به تشکیلات سازمانی بسیج سپاه پاسداران که دارای اعضای ویژه فعال و عادی هستند در رابطه با بسیجیان ویژه به لحاظ وجود رابطه استخدامی از نیروهای مسلح محسوب و به جرائم ارتکابی آنها در ارتباط با خدمت نظامی در دادسرای نظامی رسیدگی می‌گردد لیکن بسیجیان فعال علیرغم فقد رابطه استخدامی که واجد کد حقوقی نیستند گاهی ماموریتهای نظامی نیز از سوی پایگاههای بسیج به آنها محول می‌گردد و در این راستا نیز از سوی واحدهای مربوطه تسلیح می کردند حال با عنایت به اطلاق عبارت اعضاء بسیج سپاه پاسداران در بند ج ماده یک قانون مجازات جرایم نیروهای مسلح و توجهاً به حذف تبصره یک از ماده یک در قانون مجازات جرایم نیروهای مسلح مصوب 1382 در صورت ارتکاب جرم به سبب خدمت در بسیج یا در ارتباط با وظایف نظامی محوله از سوی بسیج مرتکب جرم شوند مرجع رسیدگی دادسرای نظامی خواهد بود یا خیر؟
نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه:
مطابق بند ج ماده یک قانون مجازات جرائم نیروهای مسلح مصوب 1382 اعضای بسیج در زمره اعضای نیروهای مسلح محسوب می‌شوند که رسیدگی به جرائم خاص نظامی آنان به استناد ماده مذکور و ماده 597 قانون آئین دادرسی کیفری 1392 جز در خصوص جرائم در مقام ضابط دادگستری در صلاحیت دادسرا و دادگاه نظامی است؛ بنابراین در صورتی که به اعضای فعال بسیج وظیفه خاص نظامی محول شود و در ارتباط با وظیفه مذکور جرمی واقع شود رسیدگی به آن در صلاحیت دادسرا و دادگاه نظامی خواهد بود.