وضعیت صدور چک روز با قید وصول در ماه آینده

صورتجلسه نشست قضایی
تاریخ برگزاری: 1397/06/05
برگزار شده توسط: استان کرمان/ شهر کرمان

موضوع

وضعیت صدور چک روز با قید وصول در ماه آینده

پرسش

در صورتی که چکی صادر شود و طبق قرارداد مکتوب شود که دارنده حق ارائه چک را به بانک تا یک ماه ندارد آیا چک جنبه کیفری دارد؟ به عبارتی چک به تاریخ روز صادر شده است اما مطالبه آن محول به یک ماه دیگر شده است چون در تاریخ صدور موجودی کافی نبوده است حال آیا باید طبق آنچه مکتوب شده است چک را به روز تلقی و دارای وصف کیفری دانست یا اینکه با توجه به قصد طرفین چک فاقد جنبه کیفری است؟

نظر هیئت عالی

با توجه به ماده 3 (اصلاحی 1382/6/2) قانون صدور چک که مقرر می دارد صادر کننده چک باید در تاریخ مندرج در آن معادل مبلغ مذکور را در بانک محال علیه وجه نقد داشته باشد. بنابراین در فرض سوال چنانچه صادر کننده چک در تاریخ صدور چک وجهی در بانک نداشته باشد قانوناً جرم صدور چک بلامحل محقق شده و توافق طرفین بر خلاف قانون آمره مبنی بر مراجعه دارنده چک پس از چند ماه از تاریخ صدور چک، تاثیری در قضیه مطروحه ندارد و جنبه کیفری آن زایل نمی شود. لذا نظریه اقلیت از سوی اکثریت اعضای هیأت عالی تأیید می‌شود.

نظر اکثریت

چک مزبور فاقد جنبه کیفری است:
1- بند د ماده 13 قانون چک صراحتا اعلام نموده که چک مشروط فاقد وصف کیفری است.
2- چکی دارای جنبه کیفری است که جایگزین پول باشد در حالیکه قصد طرفین چک به روز نیست.
3- چک مزبور ضمانتی و مشروط میباشد.
4- اراده واقعی طرفین بر وصول چک در یک ماه آینده است لذا چک مزبور به تاریخ روز صادر نشده است.
5- ماده 9 قانون چک که توافق طرفیتن را بیان نموده است.
6- قصد مدخلیت دارد مشمول ماده 13 قانون چک.
7- ماده 18 قانون آیین دادرسی کیفری.

نظر اقلیت

چک مزبور دارای وصف کیفری است:
1- با زدن تاریخ به روز، شاکی حق شکایت کیفری را برای خود محفوظ می کند.
2- مکتوب کردن یا شفاهی گفتن بر مراجعه به بانک در یک ماه آینده تاثیری ندارد و چک به روز می‌باشد.
3- ارکان بزه صدور چک بلامحل محقق شده است و تعهد و شرط و قرارداد در ارکان تاثیری ایجاد نمیکند.
4- قصد، موضوعیت ندارد در بزه صدور چک بلامحل نیازی به احراز سوء نیت نیست. تفسیر در مقابل نص می‌باشد.