تاریخ نظریه: 1395/10/13
شماره نظریه: 7/95/2613
شماره پرونده: 1630-16/9-95
استعلام:
با توجه به عدم تشکیل دادگاه خانواده در مرکز استان بوشهر شعبه چهارم دادگاه عمومی حقوقی بوشهر علاوه بر دعاوی حقوقی به دعاوی خانوادگی رسیدگی می کرد لیکن اکنون با توجه به تشکیل دادگاه خانواده در مرکز استان و انتقال قاضی و پرسنل دفتری شعبه چهارم دادگاه عمومی حقوقی بوشهر به دادگاه خانواده آن شهرستان پرونده های حقوقی و خانوادگی آن شعبه نیز از طریق سیستم (سی ام اس) به شعبه خانواده منتقل که ریاست محترم حوزه قضایی با دستور ارجاع پرونده های مذکور به شعبه دادگاه خانواده لذا رسیدگی در دادگاه خانواده ادامه می یافته حال آیا صلاحیت دادگاه خانواده نسبت به دعاوی حقوقی ارجاعی موجه می‌باشد یا خیر؟ به عبارتی دادگاه خانواده جهت رسیدگی به دعاوی حقوقی سابق مطروحه دارای صلاحیت ذاتی می‌باشد یا خیر؟ لازم به ذکر است که شعبه چهارم دادگاه عمومی حقوقی بوشهر با وصف فوق بلاتصدی و بلا تکلیف می‌باشد و این دادگاه فاقد دادرس نیز نمی‌باشد
نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه:
1) اولاً: با توجه به مواد 1، 2و 4 قانون حمایت خانواده مصوب 1391 و مواد 2و3 آیین نامه اجرایی قانون مذکور مصوب 1393/11/27 ریاست محترم قوه قضائیه، دادگاه خانواده پس از تشکیل، مرجع اختصاصی است، بنابراین صلاحیت آن ذاتی می‌باشد و این دادگاه شعبی از دادگاه عمومی حقوقی تلقی نمی‌شود.
ثانیاً قائم مقامی دادگاه‌ها در جایی معنا دارد که یک دادگاه به کلی منحل و دادگاه دیگری جایگزین آن شود مانند آن که در گذشته دادگاه‌های حقوقی دو منحل و دادگاه عمومی جانشین آن شده است. در فرض استعلام که در یک حوزه قضائی شعبه‌ای از دادگاه عمومی حقوقی منحل و دادگاه خانواده تشکیل شده است، دادگاه اخیرالذکر قائم مقام شعبه دادگاه عمومی حقوقی تلقی نمی‌گردد و صرف وحدت محل استقرار این دادگاه با شعبه منحل شده از دادگاه عمومی حقوقی و یا استفاده از پرسنل آن موجب ایجاد صلاحیت اضافی برای دادگاه خانواده نیست.
2و3) با توجه به آنچه فوقاً بیان شد، رییس حوزه قضائی می‌تواند پرونده‌های مربوط به شعبه عمومی حقوقی منحل شده یا بلاتصدی را به سایر شعب حقوقی ارجاع نماید./