تاریخ نظریه: 1401/05/01
شماره نظریه: 71400/326
شماره پرونده: 1401-218-326 ح
استعلام:
با توجه به بند «ج» ماده 9 قانون شوراهای حل اختلاف مصوب 1394 که دعاوی خانواده راجع به جهیزیه، مهریه و نفقه تا نصاب مقرر در بند «الف» این ماده را به صورت مطلق در صلاحیت شورای حل اختلاف دانسته است؛ چنانچه موضوع مهریه مال غیر منقول (شش دانگ یک باب منزل مسکونی) باشد که به میزانی کمتر از نصاب مقرر در بند «الف» تقویم شده باشد، رسیدگی به موضوع در صلاحیت شورای حل اختلاف است یا دادگاه خانواده؟
نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه:
اولاً، به صراحت تبصره یک ماده 9 قانون شوراهای حل اختلاف مصوب 1394، بهای خواسته بر اساس نرخ واقعی آن تعیین می‌شود و چنانچه شورای حل اختلاف احراز کند ارزش واقعی خواسته مازاد بر نصاب شورا است، قرار عدم صلاحیت به شایستگی دادگاه صادر می‌کند.
ثانیاً، بند «الف» ماده 9 قانون یادشده صرفاً دعاوی مالی راجع به اموال منقول تا نصاب دویست میلیون ریال را در صلاحیت این شورا دانسته است و در مورد اموال غیر منقول تصریحی ندارد؛ هرچند وفق بند «ج» این ماده مهریه زوجه تا نصاب مذکور در بند «الف» یادشده، در صورتی که مشمول ماده 29 قانون حمایت خانواده مصوب 1391 نباشد، در صلاحیت آن شورا دانسته شده است؛ اما در فرض سوال که مهریه زوجه، مال غیر منقول است، صرف‌نظر از بهای تقویم‌شده برای آن و با توجه به استثنایی بودن صلاحیت قاضی شورای حل اختلاف، رسیدگی به آن از صلاحیت شورای حل اختلاف خارج است.