تاریخ نظریه: 1400/09/15
شماره نظریه: 7/1400/596
شماره پرونده: 1400-168-596 ک
استعلام:
همان‌گونه که مستحضرید طبق رأی وحدت رویه شماره 759 هیأت عمومی دیوان عالی کشور در مورد مجازات جرایمی که طبق قانون جزای نقدی نسبی است با توجه به حکم مقرر در تبصره 3 ماده 19 مجازات اسلامی تعزیر درجه هفت محسوب می‌شود آیا حکم مقرر در رأی وحدت رویه صرفاً در خصوص تعیین تکلیف مرجع صالحه برای رسیدگی به اتهام است یا این‌که با توجه به درجه هفت اعلام کردن بزه برای مثال تغییر غیر مجاز کاربری اراضی زراعی و باغ‌ها امکان تعیین جزای نقدی خارج از جزای نقدی تعیین شده در درجه هفت از ماده 19 قانون مجازات اسلامی برای دادگاه رسیدگی کننده به موضوع اتهامی وجود ندارد؟
نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه:
رأی وحدت رویه شماره 759 مورخ 1396/4/20 هیأت عمومی دیوان عالی کشور که مجازات جرایمی که طبق قانون جزای نقدی نسبی است را با توجه به حکم مقرر در تبصره 3 ماده 19 قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 درجه هفت محسوب کرده است، صرفاً در مقام تعیین درجه جرایم دارای چنین مجازات‌هایی است و همان‌طور که در تبصره 4 ماده 19 این قانون مقرر شده است، تأثیری در میزان جزای نقدی مذکور در قانون برای جرایم با مجازات از این نوع ندارد. بنا به مراتب پیش‌گفته و لحاظ اصل قانونی بودن مجازات‌ها، دادگاه در تعیین مجازات برای جرم تغییر غیر مجاز کاربری اراضی زراعی و باغ‌ها باید طبق ماده 3 قانون حفظ کاربری اراضی زراعی و باغ‌ها مصوب 1374 با اصلاحات بعدی، با توجه به بهای اراضی تغییر کاربری‌یافته، مرتکب را به جزای نقدی از یک تا سه برابر ارزش روز اراضی محکوم کند و نمی‌تواند برای مرتکب جزای نقدی درجه هفت تعیین کند.