تاریخ نظریه: 1402/10/09
شماره نظریه: 7/1402/785
شماره پرونده: 1402-9/16-785ح
استعلام:
وفق صدر ماده 40 قانون حمایت خانواده مصوب 1391 هر کسی از اجرای حکم دادگاه در مورد حضانت طفل استنکاف نماید، به دستور دادگاه بازداشت می‌شود؛ چنانچه به حکم دادگاه حضانت طفل بر عهده یکی از والدین قرار گرفته باشد و وی از تحویل گرفتن طفل از طرف مقابل استنکاف کند و طرف مقابل اصرار بر تحویل دادن طفل داشته باشد، آیا اعمال این ماده قانونی و بازداشت مستنکف امکان‌پذیر است؟
نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه:
حکم مقرر در ماده 40 قانون حمایت خانواده مصوب 1391 ناظر بر محکوم‌علیه یا شخص ثالثی است که از اجرای حکم دادگاه در مورد حضانت، ممانعت به عمل می‌آورد و مانع تحویل فرزند به محکوم‌له می‌شود. در فرض سوال که مسئول حضانت از تحویل گرفتن فرزند امتناع می‌کند؛ مشمول حکم مقرر در ماده 54 همین قانون است؛ زیرا این ماده ناظر بر کسی است که قبلا به موجب حکم دادگاه یا به توافق زوجین، مسئول حضانت شده است؛ اما از انجام تکالیف مترتب بر آن خودداری می‌کند و یا مانع از ملاقات طفل با اشخاص ذی‌حق می‌شود. توضیح آنکه، ماده 54 قانون یاد‌شده در فصل مربوط به مقررات کیفری این قانون آمده است و در مقام جرم‌انگاری افعال مذکور در آن بوده و بر این اساس، مرتکب وفق مقررات مربوط به آیین دادرسی کیفری تحت تعقیب قرار می‌گیرد؛ اما ماده 40 این قانون، توسط دادگاه نخستین صادرکننده حکم (دادگاه خانواده) به عنوان ضمانت اجرای حکم صادره اعمال می‌شود.