بررسی تشدید قرار تامین کیفری در فرض دارا بودن سابقه محکومیت تعلیقی متهم

صورتجلسه نشست قضایی
تاریخ برگزاری: 1401/04/21
برگزار شده توسط: استان سمنان/ شهر شاهرود

موضوع

بررسی تشدید قرار تامین کیفری در فرض دارا بودن سابقه محکومیت تعلیقی متهم

پرسش

طبق ماده 250 قانون آیین دادرسی کیفری، شدت مجازات یکی از عواملی است که باید در صدور قرار تامین برای متهم مدنظر قرار گیرد. ازطرفی طبق ماده 54 قانون مجازات اسلامی در صورت ارتکاب جرم جدید توسط شخصی که سابقه محکومیت تعلیقی دارد، علاوه بر مجازات جرم ارتکابی، مجازات موضوع محکومیت تعلیقی سابق نیز به اجرا در می‌آید. حال در صورتی که شخصی متهم به ارتکاب جرایمی باشد که وفق ماده 54 قانون مجازات اسلامی موجب لغو قرار تعلیق اجرای مجازات می‌گردد و ادله جرم ارتکابی نیز به نحوی باشد که محکومیت مرتکب حتمی باشد (مثلاً اقرار صریح به ارتکاب جرم داشته باشد) و مقام تحقیق در زمان تفهیم اتهام و متعاقباً صدور قرار تامین از طریق استعلام سوابق کیفری متهم متوجه شود وی محکومیت تعلیقی دارد که با ارتکاب این جرم جدید، مجازات تعلیق شده نیز در خصوص وی به اجرا درخواهد آمد، آیا با توجه به ماده 250 قانون آیین دادرسی کیفری باید میزان و شدت مجازات موضوع محکومیت تعلیقی را نیز درنظر بگیرد و متناسب با آن قرار تامین صادر کند و یا تکلیفی در این خصوص نداشته و رعایت تناسب در صدور قرار تامین صرفاً در خصوص جرم موضوع همان پرونده لازم است؟

نظر هیات عالی

با عنایت به ماده 250 قانون آیین دادرسی کیفری مصوب 1392 آنچه در صدور قرار تامین کیفری باید مد نظر قاضی رسیدگی کننده قرار گیرد «تناسب قرار تامین» با شرایط متهم و از جمله احتمال فرار و مخفی شدن وی است؛ بنابراین مجرد نوع جرم ارتکابی در پرونده امر کفایت نمی‌کند و لذا نظریه اکثریت قضات محترم دادگستری شهرستان شاهرود که سوابق محکومیت کیفری متهم را نیز مدنظر قرار داده‌اند، مورد تائید است.

نظر اکثریت

با توجه به اینکه تضمین دسترسی به متهم و نیز سوابق متهم از مولفه‌های تاثیرگذار در قرار تامین کیفری است و در این فرض بیم فرار متهم بیشتر از حالت عادی (حالتی که متهم سابقه محکومیت تعلیقی ندارد) است؛ لذا محکومیت تعلیقی سابق را باید جزو شرایط قرار تامین در پرونده جدید مورد لحاظ قرار داد اما نه به این معنا که کل آن مجازات محکومیت تعلیقی سابق و مبلغی که برای قرار تامین در چنان پروندهای لحاظ می‌گردد را در قرار تامین پرونده فعلی اعمال کنیم؛ لذا می‌توان قرار تامین را در این راستا تشدید کرد.

نظر اقلیت

نمی‌توان مجازات محکومیت تعلیقی سابق را در قرار تامین پرونده فعلی لحاظ و قرار تامین را نسبت به حالت متعارف تشدید نمود. در غیر این صورت با توجه به اینکه پس از صدور قرار تعلیق اجرای مجازات طبق ماده 251 قانون آیین دادرسی کیفری قرار تامین لغو گردیده است و پس از لغو محکومیت تعلیقی سابق و به اجرا درآمدن مجازات، محکوم‌علیه طبق ماده 507 قانون اخیرالذکر باید در مرحله اجرای حکم نیز تامین بسپارد؛ لذا منجر به آن خواهد شد که به نوعی برای یک جرم، دو بار تامین سپرده شده باشد.