صورتجلسه نشست قضایی
تاریخ برگزاری: 1398/07/23
برگزار شده توسط: استان خراسان جنوبی/ شهر اسدیه
موضوع
ضمانت اجرای مجازات خدمات عمومی رایگان مقرر در بند پ ماده 89 قانون مجازات اسلامی
پرسش
نوجوانی 17 ساله به علت ارتکاب بزه سرقت وفق بند پ ماده 89 قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 به انجام خدمات عمومی رایگان در شهرداری به میزان 50 ساعت محکوم شده، پس از قطعیت رای و ارسال پرونده به واحد اجرای احکام کیفری، مشارالیه جهت اجرای حکم احضار و لکن از انجام حکم امتناع می‌نماید، حال آیا می توان مجازات وی را تبدیل به حبس کرد، ضمانت اجرای حکم فوق چیست؟
نظر هیئت عالی
نظریه شماره 7/98/130 مورخ 1398/6/12 اداره حقوقی قوه قضاییه به شرح زیر مورد تایید اعضای هیات عالی است: هرچند در قانون در خصوص فرض امتناع محکوم نوجوان از اجرای مجازات خدمات عمومی رایگان موضوع بندهای پ و ت ماده 89 قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 ضمانت اجرای خاصی پیش‌بینی نشده است، لیکن با لحاظ ماده 84 قانون یاد شده و به ویژه تبصره 2 آن، صدور حکم به مجازات انجام خدمات عمومی رایگان در هر صورت منوط به رضایت محکوم علیه است و امتناع وی از انجام این خدمات به معنا و به منزله عدم رضایت به انجام آن است و لذا با اتخاذ ملاک از مواد 70 و 81 این قانون در صورت امتناع محکوم نوجوان از اجرای حکم صادره در خصوص انجام خدمات عمومی رایگان، دادگاه اطفال و نوجوان باید با توجه به درجه جرم ارتکابی و انطباق آن با بندهای پ و ت ماده 89 قانون مجازات اسلامی 1392 با رعایت مصلحت محکوم نوجوان و شرایط وی، مجازات متناسب دیگری را تعیین و تبدیل نماید.
نظر اکثریت
در فرض سوال هیچ ضمانت اجرایی در قانون مقرر نشده و لذا در فرض امتناع نوجوان از اجرای حکم نمیتوان وی را به پرداخت جزای نقدی یا مجازات حبس محکوم کرد.
نظر اقلیت
در فرض سوال قانوگذار ضمانت اجرایی مقرر نداشته و لکن به نظر می‌رسد می توانیم ضمانت اجرای مقرر در ماده 24 قانون مجازات اسلامی را در اینجا نیز جاری بدانیم چرا که مجازات تکمیلی نیز همانند مجازات اصلی در حکم دادگاه قید می‌شود و از این جهت با مجازات اصلی شباهت دارد، بنابراین می توانیم در مرتبه اول مدت خدمات عمومی را تا یک سوم افزایش داده و در صورت تکرار مدت خدمات را به حبس یا جزای نقدی درجه هفت یا هشت تبدیل نماییم.