صورتجلسه نشست قضایی
تاریخ برگزاری: 1398/10/30
برگزار شده توسط: استان کرمان/ شهر زرند
موضوع
بذل مهریه- هماهنگ استانی کرمان - 6 از 10
پرسش
در طلاق به در خواست زوجه به جهت عسر و حرج یا عدم پرداخت نفقه و …. در صورتی که زوجه حاضر به بذل نباشد نوع طلاق چیست؟ آیا رجعی است یا خیر؟ در صورت بائن بودن چه قسمی است؛ در صورت بذل، قبول بذل با چه کسی است ؟
نظر هیئت عالی
طلاقی که به موجب حکم دادگاه وفق مقررات مواد 1129 و 1130 قانون مدنی صادر می‌شود، بائن است، زیرا در طلاق قضایی برای ایقاء طلاق یا بقاء آن اراده دادگاه قائم مقام اراده زوج واقع شده و همان طوری که زوج اراده ای برای عدم وقوع طلاق نداشت، برای از بین بردن آن از طریق رجوع نیز اراده ای ندارد.
نظر اتفاقی
در تعیین نوع طلاق ملاک وجود کراهت است و نه صرفا بذل. اگر کراهت احراز نگردد طلاق رجعی است و اگر کراهت احراز گردد نوع طلاق بائن است.البته در عمل با این مشکل روبرو می گردیم که در صورت رجعی تلقی نمودن، شوهر مکررا اقدام به رجوع می‌نماید و برای زن ایجاد مشکل می‌گردد. نظر به این‌که عسر و حرج زوجه در ادامه زندگی زناشویی می‌تواند یکی از موجبات درخواست طلاق از ناحیه او باشد و نوع طلاق با توجه به کیفیت وقوع آن باید در حکم دادگاه قید شود؛ لذا به نظر می‌رسد طلاق به لحاظ وجود عسر و حرج برای زوجه و امکان اجرای حکم به وسیله دادگاه در صورت استنکاف زوج، از مصادیق طلاق بائن است؛ زیرا با پذیرش عسر و حرج زوجه و تشخیص عدم امکان ادامه زندگی زناشویی برای وی و تجویز طلاق به این علت، رجعی دانستن این‌گونه طلاق به معنای این است که زوجه را مجدداً دچار عسر و حرج کنیم که معقول و منطقی به نظر نمی رسد و مخالف فلسفه وضع این تأسیس حقوقی و نقض غرض خواهد بود. اجبار به طلاق حاکم، در صورت استنکاف و همچنین عجز شوهر از دادن نفقه از موارد طلاق قضایی است که بائن است. به موجب ماده 1030 قانون مدنی اگر شخص غایب پس از وقوع طلاق و قبل از انقضای مدت عده مراجعت کند، نسبت به طلاق حق رجوع دارد. ولی بعد از انقضای مدت، حق رجوع ندارد